fbpx

Tag: katolicyzm

z Zbigniewem Łagoszem rozmawia Michał Jędrzejek

Ezoteryczna historia Polski

Od Adama Mickiewicza do Olgi Tokarczuk istnieje w Polsce tradycja szukania innych dróg duchowości, alternatywnych wobec dominującej formy katolicyzmu.

Janusz Poniewierski

Śmierć teologa

Jako teolog troszczył się o prowadzenie dialogu z szeroko pojętą humanistyką, trzymanie ręki na pulsie świata, diagnozowanie jego problemów i otwieranie się na jego mądrość.

ks. Andrzej Draguła

Katolicyzm jako pokusa

W jednym z wywiadów Houellebecq mówił o sobie: „Jestem katolikiem w tym sensie, że pokazuję horror świata bez Boga”.

z Józefą Hennelową rozmawia Artur Madaliński

Nie jesteśmy właścicielami prawdy

Chciałabym bardzo, żeby papież odwiedził w Polsce dwa miejsca: Zochcin s. Małgorzaty Chmielewskiej i Szpital Psychiatryczny w Krakowie. Bo tam pracują ludzie, którzy Kościół pojmują jako szpital polowy, bo tam obecność Boga jest niemal dotykalna.

Janusz Poniewierski

Część IV: Chrześcijański korzeń antyjudaizmu

Czym jest nowa katolicka teologia judaizmu? Spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie, czytając soborową deklarację Nostra aetate i analizując konsekwencje, jakie jej treść niesie dla teologii i naszego stosunku do Żydów i judaizmu

Dominika Kozłowska

Spóźniona sprawiedliwość?

W ocenie ekspertów zajmujących się problemem pedofilii w Polsce wchodzimy w etap jawnego problemu społecznego. Mimo iż wciąż spotkać się można z sytuacjami, w których oskarżenia padające pod adresem kapłanów lub ich przełożonych odbierane są jako atak na Kościół, zaprzeczenie oraz niewiedza na temat skutków czynów pedofilnych będą się zdarzać coraz rzadziej.

Marcin Napiórkowski

Niewidzialny patriotyzm

Nasze akty patriotyzmu są albo rzadkie i odświętne, albo obliczone na tak demonstracyjny efekt, że i tak je widzimy. Nawet najmniejsze oznaki codziennego patriotyzmu nie mają szansy zniknąć w tłumie. A przecież widzialny mit nie ma mocy oddziaływania na naszą codzienność.

z Magdaleną Gawin i Zuzanną Radzik rozmawia Marta Duch-Dyngosz

Miejsce kobiety

Po powstaniu mało która kobieta wpisywała się w schemat idealnej pani domu. Próba importowania wiktoriańskiego „anioła w domu” przez Romana Dmowskiego się nie udała. Anioł stawał przed rosyjskim sądem wojskowym, siedział w więzieniu, a potem musiał zarabiać. I ten anioł się radykalizował.

Lech M. Nijakowski

Polak – katolicki poganin

W młodym pokoleniu procesy sekularyzacji i indywidualizacji są szczególnie nasilone. Zarazem jednak młodzież nie stworzyła w swej masie nowej narracji narodowej, nadal sięga do toposów tworzących dyskurs o polskim narodzie katolickim. Tak jak istnieje w Polsce antysemityzm bez Żydów, tak istnieją Polacy-katolicy bez „prawdziwych katolików”.

z Januszem Tazbirem rozmawia Jakub Muchowski

Rycerz na przedmurzu

Potop to moim zdaniem główna przyczyna kariery figury Polaka-katolika. Kolejna to popularność mitu Polski jako przedmurza chrześcijaństwa. Nie bez znaczenia był również fakt, że Polska przez całe XVII stulecie nie toczyła walk z katolickimi przeciwnikami.

Marta Duch-Dyngosz

Do kogo należy ta tożsamość?

Polaka-katolika postrzega się jako monolityczną i niezmienną w czasie tożsamość. Krytycy tej figury twierdzą, że trzyma ona w garści dyskurs publiczny w Polsce, zwolennicy ubolewają, że jej pozycja wciąż jest podkopywana przez jej wrogów – „lewaków”.

Paweł Grad

Spór o dziedzictwo Konstantyna

Nie da się wywieść zmian linii redakcji z decyzji edytorskich. Jednak usunięcie znaku cesarza Konstantyna z okładki chyba najważniejszego formacyjnego czasopisma polskiej inteligencji katolickiej ma głęboką wymowę symboliczną.

Miłosz Puczydłowski

Bardzo dziwny Kościół

Czy Polacy są gotowi na sytuację, w której co piąty mieszkaniec naszego kraju będzie posiadał zagraniczne korzenie? Czy wyobrażamy sobie, że w Warszawie (tak jak w Oslo) 20% nastolatków jako swoją religię zadeklaruje islam lub prawosławie? Uniwersalność katolicyzmu jest dla Polski szansą, by uniknąć poreformacyjnej pułapki narodowego, ludowego Kościoła.

Marta Duch-Dyngosz

Katoliccy niewierzący

Badania pokazują, że w ciągu pięciu lat niemal trzykrotnie wzrósł w Polsce odsetek osób, które deklarują się jako bezwyznaniowcy, ateiści, agnostycy. Co to znaczy być niewierzącym w katolickim kraju?

Dominika Kozłowska

Dlaczego Kościół musi boleć?

Gdyby tę książkę napisał ktoś z „Gazety Wyborczej”, a nie znakomita publicystka katolicka i redaktorka „Tygodnika Powszechnego”, budziłaby zapewne wśród katolików znaki zapytania o rzetelność i intencje tak dogłębnej krytyki Kościoła. Najnowsza książka Józefy Hennelowej utwierdza mnie w przekonaniu o wiarygodności jej publicystyki. Kościół potrzebuje dziś krytyki zwłaszcza ze strony ludzi, którzy miłują go tak bardzo jak autorka omawianego zbioru.

o. Ksawery Knotz

Spojrzenie duszpasterza małżeństw

Rodzice są gotowi poprzeć program szkolny, który byłby oparty na chrześcijańskiej wizji ludzkiej miłości, pod warunkiem że formacja dzieci będzie afirmowała ludzką seksualność.

Dominika Kozłowska

Czy katolik powinien obawiać się edukacji seksualnej?

Stosunek do edukacji seksualnej nie należy do kanonu spraw, odnośnie do których wierzący powinni zachować całkowitą jedność. Dlatego wśród katolików panuje w tym względzie sporo różnic wynikających po części również z ich własnych doświadczeń. Występują one także wśród księży.

z ks. Robertem Woźniakiem rozmawia Dominika Kozłowska

Cierpkie owoce dialogu

Jeśli dialog stanowi treść wewnętrznego życia Boga, tym bardziej powinien stanowić treść życia Kościoła i życia społecznego. Dziś często słowo „dialog”, podobnie zresztą jak słowo „miłość”, jest nadużywane. Dialogi, czy to polityczne czy ewangelizycyjne, bardzo często przybierają postać walki sił: czy ja podporządkuję się mojemu rozmówcy, czy on podporządkuje się mnie. Dialog niszczy dziś wyolbrzymiony subiektywizm, który skłania jednostki do absolutyzacji swoich stanowisk.

Janusz Poniewierski

Krótka historia Drugiego Soboru Watykańskiego: Szło nowe

Nikt wprawdzie nie wiedział, co przyniesie przyszłość, jednak uważny obserwator mógł dostrzec we wnętrzu Kościoła pączkujące procesy odnowy. Tak jakby dokonywała się tam jakaś przedziwna fermentacja. Wyraźnie, choć jeszcze bardzo powoli, szło nowe. Pomału zaczynał pękać gorset, w który od wieków wciśnięty był Kościół.

z Bronisławem Wildsteinem rozmawia Adam Puchejda

Polska kultura jest katolicka

Chrześcijaństwo jest religią uniwersalną, ale ma swoje warianty narodowe. A więc jest jasne – mówi w rozmowie ze „Znakiem” Bronisław Wildstein – że kultura polska będzie eksponowała własny wariant chrześcijaństwa, co nie znaczy, że w tym wypadku musi ono zatracić swój uniwersalny wymiar. W Polsce to jest tym bardziej wyjątkowe, ponieważ Polska była bardzo długo pozbawiona suwerenności i religia wówczas stanowiła czynnik spajający. Zwłaszcza że mieliśmy do czynienia z odebraniem suwerenności w dużej mierze przez państwa deklarujące odmienne wyznania: prawosławie i protestantyzm. A więc w tym momencie odwołanie się do tradycji religii jako spoiwa wspólnoty jest rzeczą naturalną. Symbole narodowe i religijne są w tym wypadku wyjątkowo zintegrowane. Po prostu: taka jest polska kultura i nie ma innej.

z o. Jordanen Śliwińskim rozmawia Elżbieta Kot

Post to otwarcie na Boga i drugiego człowieka

Rozumienie postu głównie jako umartwienia, ukarania siebie, rodzaju ekspiacji za grzechy trwa do dziś w niektórych nurtach chrześcijaństwa, także katolicyzmu. Ono jest niebezpieczne, bo idąc tym tropem, dochodzimy do wniosku, że Bóg się cieszy z tego, że czegoś nie zjemy czy nie wypijemy. Przecież to absurdalne, Bogu to nie sprawia radości. Post ma mnie otwierać.

Michał Łuczewski

Socjoteologia Charlesa Taylora

Wagi wywodu Taylora nie należy upatrywać ani w teologicznych intuicjach, ani w empirycznych analizach, ale w ich połączeniu, które czyni autora jednym z najważniejszych i najbardziej fascynujących współczesnych myślicieli. Taylor nie tylko wkracza na nowe obszary, ale je wytycza i tworzy, zderzając ze sobą język chłodnego opisu i zaangażowanej wiary.

z Józefem Puciłowskim OP rozmawia Łukasz Tischner

Patriotyzm szerokiego serca

Naszą dumę narodową możemy czerpać z dziedzictwa Pawła Włodkowica, który jest patronem mądrego rządzenia państwem, budowania jedności w wielości. Dzięki takim postaciom jak on nie było w Polsce królobójstwa, co jak wiadomo zdarzało się w historii Francji i Anglii.

Piotr Graczyk

Humanizm, erotyzm, katolicyzm

Seksualność zawiera się w erosie, jest fragmentem całości, owszem, ale takim fragmentem, który niejako zasłania sobą całość. Rzecz w tym, że ujmowanie erotyzmu jako seksualności uniemożliwia rozpoznanie erosa w sensie platońskim – nie prowadzi w górę, ponad siebie, nie ma w sobie twórczej siły, która charakteryzuje erotyzm; nie może być dźwignią transcendencji. Seksualność to eros, który staje się potrzebą, głodem; wystarczy go nasycić, aby zamilkł.

José Casanova

Katolicyzm a sekularyzacja

Wszystkie rewolucje osiowe wprowadzają — dla jednostki i zbiorowości — jakąś formę transcendentnej drogi wyzwolenia, zbawienia lub doskonałości moralnej „przekraczającej ludzką szczęśliwość”. Jednak nie wszystkie te drogi wiążą się z przebudową, przekształcaniem świata lub porządku społecznego. W niektórych wypadkach, jak choćby w buddyzmie, ta transcendentna droga może oznaczać radykalną dewaluację i odrzucenie wszelkiej rzeczywistości oraz ucieczkę od świata — zjawisko to analizował Max Weber.