Miesięcznik Znak

nr702

Józefa Hennelowa

Coraz bliżej albo coraz mniej

Historia zbawienia ma początek i dzieje się naprawdę; jest umiejscowiona w czasie, w materii, w przestrzeni, we wszystkich ziemskich i ludzkich wymiarach.

Leszek Polony

Pamięci Józefa Życińskiego

W pamiętnym wykładzie poświęconym dialogowi Kościoła z kulturą współczesną Józef Życiński nawiązuje do wiersza Zbigniewa Herberta pt. Arijon. Poeta przywołuje postać „helleńskiego Caruso, koncertmistrza antycznego świata”. Staje się ona symbolem „wielkiej harmonii duchowej” – a więc „zespolenia wartości, które wychodzą ponad pragmatykę, jednoczą nas wszystkich w poszukiwaniu tego, co najpiękniejsze w człowieku, w kulturze”.

Stanisław Jaromi OFMConv

Naukowy testament abpa Życińskiego

Otrzymaliśmy niedawno dwie książki abpa prof. Józefa Życińskiego: Świat matematyki i jej materialnych cieni oraz Struktura rewolucji metanaukowej, a wraz z nimi szczególny przekaz: oto jeszcze niedawno był wśród nas biskup, który doskonale poruszał się po zawiłych ścieżkach współczesnych nauk przyrodniczych, nie bał się występować na różnych areopagach i wzbogacać kulturę o chrześcijański punkt widzenia, który umiał zobaczyć piękno naukowej przygody i zajmująco o tym pisać.

Michał Jędrzejek

Schyłek chrześcijaństwa tradycyjnego

Filozofowie bywają użyteczni. „Nie mają bowiem stałego rewiru polowań – lecz tylko licencję kłusownika. Filozof nie jest ekspertem, ale kaskaderem: dublerem eksperta w sytuacjach niebezpiecznych” – autoironiczna uwaga Odo Marquarda trafnie odpowiada charakterowi Kłopotu z chrześcijaństwem – rozmowy Tadeusza Bartosia i Agaty Bielik-Robson.

Paweł Jasnowski

W poszukiwaniu nowego języka

Kultura komiksowa, z wolna wychodząca z getta, wraz z Fabryką i Boską kolonią Nicolasa Presla, które ukazały się w tym roku w Serii Melancholicznej, otrzymuje impuls, a nieprzekonani do tego medium – dowód na to, jak kreatywną i inspirującą przestrzenią może być komiks.

Piotr Kosiewski

Chłopcy szybujący w chmurach

David B. opowiada nam swoje dzieje, korzystając z narzędzi, jakie daje mu komiks. Tylko czy sama jego formuła nie jest obciążeniem? Czyż nie jest aktem bezczelności mówienie o tak trudnych sprawach za pomocą „obrazków z dymkami”? Dziś komiks przestał już chyba być taktowany jako niepoważna zabawa.

Marek Turek

Subiektywny i wybiórczy rzut oka na sytuację komiksu artystycznego

Warto sobie uświadomić, że obecny rynek publikacji komiksowych w Polsce to ok. 400 tytułów rocznie, z czego komiksy krajowe stanowią ok. 25%, zaś grupa aktywnych, regularnie kupujących i czytających komiksy odbiorców oceniana jest na 5 do 10 tys. A mowa tutaj o całym rynku komiksowym.

Albert Gorzkowski

Westchnienie dziecka. Glosa o Psalmie 131

Wierzę, że istnieje taka lektura Biblii, której towarzyszy nieustanne zmaganie się z obecnymi w niej pokojem i niepokojem, pytaniem i odpowiedzią, będąc darem prowadzącym zarówno do przemieniania i ubogacania życia człowieka w jego mowie, czynach i myślach, jak i do dialogicznego dzielenia się tym darem z bliźnim.

Joseph H. H. Weiler

O miejscu religii w życiu publicznym

Jeszcze kilka dekad temu o ciąży pierwsza dowiadywała się kobieta. Ściśle rzecz biorąc, domyślała się, wnioskując z objawów: opóźniającej się miesiączki czy nudności. Dziś przestrzeń niepewności i oczekiwania, w której rozwijać się mogą lęk lub nadzieja, jest coraz mniejsza.

Tadeusz Zatorski

O pożytkach z ksiąg wyimaginowanych

„Trzymając w ręku dzieło niejednego sławnego autora, chętniej przeczytałbym to co, skreślił, niż to, co pozostawił” – pisał Georg Christoph Lichtenberg. Można by tę myśl sparafrazować: „Równie chętnie jak to, co sławny autor napisał, przeczytałbym o tym, co mógł napisać, ale czego z jakichś przyczyn nie napisał”. A to dlatego że nie zdążył, nie chciał albo – najczęściej – nie wiedział, że powinien.

Stanisław Krajewski

Dzieje pewnej rewolucji (intelektualnej)

Książka Johna Connelly’ego znakomicie obrazuje złożoności „rewolucji” w stosunku Kościoła do Żydów, owocującej zmianami, które wielu z nas uważa za oczywistość.

z premierem Jerzym Buzkiem rozmawia Marzena Zdanowska

Syria – porażka prawa międzynarodowego

Powinniśmy jednak wziąć pod uwagę, że chaos, jaki musi panować w kraju zbombardowanym przez jego własny rząd, stwarza wiele pokus dla grup przestępczych. Nie tylko ekstremistów politycznych, ale też gangów i radykalnych bojówek islamistycznych. Te dwie kategorie często zamienia się ze sobą.

z Oddbjørnem Birgerem Leirvikiem rozmawia Miłosz Puczydłowski

Religia państwowa i wielość kultur

Kwestia równouprawnienia pozostaje niezwykle silnie obecna w Skandynawii i pytania o rolę kobiet stanowią także centralny temat w oficjalnym dialogu międzyreligijnym.

Miłosz Puczydłowski

Bardzo dziwny Kościół

Czy Polacy są gotowi na sytuację, w której co piąty mieszkaniec naszego kraju będzie posiadał zagraniczne korzenie? Czy wyobrażamy sobie, że w Warszawie (tak jak w Oslo) 20% nastolatków jako swoją religię zadeklaruje islam lub prawosławie? Uniwersalność katolicyzmu jest dla Polski szansą, by uniknąć poreformacyjnej pułapki narodowego, ludowego Kościoła.

Joanna Bocheńska

Podróż do raju niemych

Wielu kurdyjskich intelektualistów ma za sobą wieloletnie wyroki więzienia za wydawanie po kurdyjsku książek i czasopism. Państwo tureckie przez lata interpretowało ich działalność na rzecz własnej kultury jako dowód separatyzmu, a nawet terrorystycznych intencji.

Marzena Zdanowska

Añoranza, homesickness, stesk

Ginące języki mogą kryć w sobie remedia na gnębiące nas choroby i lekarstwa na klęskę głodu, ale niemniej fascynująca jest zapisana w nich wiedza o samym człowieku i o tym, jak rozumie on świat.

Ojciec WWWirgilusz

Ciężko być ojcem

Dzieci mam dwoje (trzecie w drodze), więc ciut mniej niż offlinowy Wirgiliusz, ale nie oszukujmy się – trójka domowników też może dać w kość. I daje.

Jacek Podsiadło

Kompan i kumpel

W przyrodzie, podobnie jak w języku, nie ma form „czystych”. Wszystko jest w jakimś stopniu krzyżówką, miksem, hybrydą. Mężczyzna to mieszanka mężczyzny i kobiety ze znaczną przewagą cech męskich. Wszyscy istniejemy jako trans-.

Krzysztof Nawratek

Jestem, więc komentuję

Jestem człowiekiem, który kieruje się w życiu określonymi wartościami. Te wartości wyniosłem z domu moich rodziców i dziadków. Z pokolenia na pokolenie kultywujemy inteligencki etos.

Łukasz Orbitowski

Drugi skok w rozdwojonym domu

Walka w klatce zmieniła Dużego. Ożenił się i zaczął podróżować. Spoglądam teraz na jego żonę i dzieci ryczące nad trumną. Kruszynka ma twarz pociągłą i bladą z natury, więc smutek dodaje jej uroku, a brzdące różnią się tylko wzrostem, niczym więcej. Jest ich piątka. Duży ledwo nałożył obrączkę i już zabrał się za płodzenie. Kruszynka rodziła co roku, gdy kra szła rzeką. Duży powtarzał mi, że prawdziwym wyzwaniem jest ojcostwo.

Jakub Małecki

Osiłek, czyli jak żyć w oku testosteronowego cyklonu

Męskość oparta na sile jest męskością tyle klasyczną co trywialną, a bycie Osiłkiem wiąże się z nieustannym wewnętrznym rozdarciem. Niewielu zdaje sobie sprawę, jak potężne targają mną sprzeczności. Jestem przedstawicielem gatunku, który wymarł, a wciąż istnieje.

Marta Duch-Dyngosz

Atlas polskich mężczyzn

Komunikat jest prosty: facet z natury jest twardzielem. Nie ułatwia to rozmowy o tożsamości polskich mężczyzn. Kto chciałby wchodzić w buty „słabych”, „zniewieściałych”, „zagubionych” „mięczaków”, jakimi będą się nam jawić zwykli mężczyźni, gdy ich porównamy do heroicznych postaci z dyskursu publicznego?

Marta Duch-Dyngosz

Mężczyzn zmagania z kulturą

Nie chodzi o przedstawienie historii dominacji mężczyzn nad kobietami. W Polsce nie było patriarchatu z prawdziwego zdarzenia, bo kobiety nigdy nie zostały całkowicie podporządkowane okolicznościom społecznym. Chodzi o historię dominacji – zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn – specyficznego dla polskiej kultury wizerunku mężczyzny.

Dominika Kozłowska

Jak rozmawiać o mężczyznach?

Podczas krakowskiego spotkania z autorem Ostatniego rozdania Wiesław Myśliwski zauważył, że towary i usługi skrojone są dziś na miarę typów, a nie jednostek. Uwaga ta trafia w sedno dylematów towarzyszących naszemu najnowszemu tematowi poświęconemu mężczyznom.