Samotne hajstry, czyli bociany czarne, wcale nie są czarne, ponieważ mienią się kolorami tęczy. Ryś potrafi być „skryty i niewidzialny jak duch”. Wilki są daltonistami. Z kolei niedźwiedzie powoli stają się wegetarianami (co nie przeszkadza samcom zjadać małe!). Żubry, czyli potomkowie turów, żywią się natomiast jemiołą lub jeżynami.
Książka Arkadiusza Szaranca to – jak piszą wydawcy – „zaproszenie na wędrówkę tropami zwierząt”. Autor wytycza różne szlaki – przybliża w ciekawy sposób historie zwierząt, które bezpośrednio kojarzą się z Polską, sprawdza ich zwyczaje, stara się zrozumieć zachowania, ale także z wielką czułością i niepokojem opowiada o faunie po zmianach społecznych, przeobrażeniach krajobrazu czy klimatu („Wróbel ze stałego lokatora, pełnoprawnego mieszkańca stał się niepewnym jutra kloszardem, który wegetuje tylko w maleńkich stadkach”). Szaraniec w przystępny sposób demaskuje także mity związane ze światem zwierząt. Pokazuje, jak bardzo stereotypy zaczęły rządzić postrzeganiem natury przez człowieka.
Żubry lubią jeżyny to książka napisana przez miłośnika fauny nie tylko dla amatorów ekologii, to także mądre wprowadzenie do świata przyrody i opowieść spisana przez uważnego obserwatora zmian politycznych, gospodarczych czy klimatycznych, który uświadamia czytelnikom, że być może o Polsce wiedzą równie mało co o symbolach polskiego świata przyrody.
_
Arkadiusz Szaraniec
Żubry lubią jeżyny
Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2018, s. 128