Trudnego zadania informowania Zachodu o wojnie „polsko-jaruzelskiej” podjęła się m.in. Małgorzata Niezabitowska, dziennikarka i działaczka Solidarności.
W twoim kraju wojna! składa się z trzech części. Pierwsza, Dziennik buntownika z Warszawy, to tekst fikcyjny, który miał informować zachodniego czytelnika o tym, co się działo podczas trzech pierwszych miesięcy stanu wojennego. Fikcyjny, ale wiarygodny, bo oparty na pełnym emocji osobistym dzienniku autorki, którego fragmenty składają się na część drugą, równoważącą i niuansującą Dziennik… Trzecia część dotyczy tego, czego nie można było powierzyć najskrytszym zapiskom: konspiracyjnej walki z reżimem prowadzonej przez autorkę i jej męża za pomocą aparatu fotograficznego oraz maszyny do pisania. Dostarcza trzymającego w napięciu opisu (jak sfotografować internowanego Wałęsę?), ale też interesujących szczegółów technicznych.
W Dzienniku… opisy codzienności stanu wojennego łączą się z dygresjami o Śląsku, z gorzkimi życiorysami polityków, refleksjami na temat propagandy czy trudnych do zrozumienia na Zachodzie komunistycznych realiów życia. Ten szerszy kontekst był niezbędny, by zachodni odbiorca zrozumiał, czym jest stan wojenny. 35 lat później autorka ten sam tekst kieruje do czytelnika… polskiego. Do tych, którzy stanu wojennego nie przeżyli, ale i do tych, którzy zapomnieli. Trzy części publikacji dobrze się uzupełniają, stanowiąc wraz z wymownymi fotografiami trafne i znakomite w odbiorze świadectwo nieustępliwego oporu, ale i radości z młodzieńczej przygody.
_
Małgorzata Niezabitowska
W twoim kraju wojna!
Ośrodek KARTA, Warszawa 2016, s. 340
