fbpx
Redakcja marzec 2013

Malewska w Znaku

Przedstawiamy wznowione na przestrzeni ostatnich lat przez Wydawnictwo Znak powieści Hanny Malewskiej oraz biografię pisarki autorstwa Anny Głąb.

Artykuł z numeru

Prawo do zabijania

Prawo do zabijania

Dlaczego mędrcy? Dlaczego do nich wracamy, dlaczego staramy się zrozumieć ich życie i ich myśl? Odpowiedź wydaje się równie prosta, jak samo pytanie: bo oni, u zarania europejskiej cywilizacji, nadali sens naszemu życiu. Odkryli wielkość rozumu i potrafili pokazać, jak z niego korzystać. Odkryli Logos, w którego świetle żyjemy do dzisiaj.

Władysław Stróżewski, ze Wstępu

Na czym (…) polega prawdziwa mądrość? Na czym polega mądrość tych siedmiu mędrców? Malewska nie szuka na siłę w tym dzikim świecie harmonii. Mądrość siedmiu mędrców polega na pogodzeniu się ze światem. „Cały świat jest nastrojony jak muzyka, lecz znamy z niej dopiero kilka tonów”, konkluduje. Mądre pogodzenie się z rzeczywistością polega na tym, aby każdy człowiek odnalazł swój ton. Niezbędnym elementem mądrości jest pokora, bo „jeśli nie potrafisz uznać, że nie stoisz pośrodku tarczy świata, choć tak mówią twoje oczy i twoje serce – nie zajdziesz nigdzie”.

Anna Głąb, Ostryga i łaska. Rzecz o Hannie Malewskiej

Hanna Malewska

Opowieść o siedmiu mędrcach

Znak, Kraków 2012, s. 352

O swojej powieści Hanna Malewska tak pisała w liście do siostry Teresy Landy: „melduję, że jest z VI wieku: dzieje Ostrogotów w Italii, narodziny benedyktynów, Kasjodor ratujący szczątki kultury, ambicje niewczesne Justyniana, ruina dzieł czysto ludzkich – dwie szachownice, ludzka i Boża, i bardzo różne na nich sukcesy i porażki”.

Jadwiga Żylińska, pisarka i przyjaciółka Malewskiej, mówiła, że książka ta jest „spojrzeniem ratującym człowieka przed poczuciem absolutnej znikomości jego doczesnego bytu”. Uważała ją za najlepsze artystycznie i najdojrzalsze dzieło autorki.

„Malewska jest w pełni świadoma, że chodzi (…) o dwie kultury i dwa systemy sakralne, ale odrzuca relatywizm. W tym wypadku dystans nie licuje z autorskim przesłaniem, które musi być przedstawione w kategorycznej formie. Chrześcijaństwo nie jest kulturą zadufanych etnocentryków przekonanych o własnym anielstwie. Jest cywilizacją grzeszników świadomych własnej grzeszności, więc zdolnych do rachunku sumienia. Grzesznik jest w tej cywilizacji bratem, którego się nie kamienuje”.

Karol Modzelewski, ze Wstępu

Hanna Malewska

Przemija postać świata

Znak, Kraków 2012, s. 896

Malewska w Panach Leszczyńskich zadaje niewygodne pytania, stawia trudne problemy, zastanawia się, jakich prawd o narodzie nie chcemy przyjąć, pokazuje, w jaki sposób ideał polskiej humanitas zostaje zaprzepaszczony. (…)

Choć Panowie Leszczyńscy uważani byli za polemikę Malewskiej z Trylogią Sienkiewicza, należy zaznaczyć, że nie była ona zamierzeniem pisarki.

Jak wspomina Andrzej Sulikowski, Malewska uważała Sienkiewicza za wielkiego erudytę, posiadającego również ogromne możliwości artystyczne, ale piszącego jednak poniżej górnego pułapu – prawdopodobnie, aby spełnić oczekiwania współczesnego mu czytelnika. Malewska nie chciała z nim jednak polemizować również dlatego, że stan badań, z którym miał do czynienia twórca Trylogii, był o wiele uboższy niż ten, z którego ona mogła korzystać. Jaki sens miałaby więc polemika z baśniową wizją? (…)

Chcesz przeczytać artykuł do końca?

Zaloguj się, jeden tekst w miesiącu dostępny bezpłatnie.

Zaloguj się