Zacznijmy od pytania o to, co to znaczy być dobrym rodzicem. Czego potrzebuje od rodziców dziecko, żeby prawidłowo się rozwijać?
Prawidłowy rozwój najprościej można zdefiniować jako możliwość podejmowania zadań charakterystycznych dla poszczególnych faz rozwojowych. Takie zadania to np. pójście do przedszkola czy szkoły, radzenie sobie z separacją od rodziców, nawiązywanie relacji z rówieśnikami, a na późniejszym etapie – wchodzenie w relacje partnerskie, podejmowanie kontaktów seksualnych.
Dziecko do prawidłowego rozwoju potrzebuje przede wszystkim emocjonalnej bliskości z rodzicem czy opiekunem. W tej bliskości można wyróżnić dwa istotne aspekty. Pierwszym jest emocjonalna dostępność rodzica, umożliwiająca empatyczne, emocjonalne współbrzmienie z dzieckiem, drugim – umiejętność rozpoznawania i podążania przez rodzica za tym, co dziecko przeżywa. Taka bliskość daje dziecku to, co dla niego jest najważniejsze, czyli poczucie bezpieczeństwa.
Wielu ludzi obawia się, że przyznawanie coraz większych praw osobom homoseksualnym doprowadzi ostatecznie do wychowywania dzieci przez pary jednopłciowe. Czy Pana zdaniem taka możliwość powinna budzić obawy? Skąd czerpać wiedzę na temat możliwych konsekwencji takich sytuacji?
Badania nad funkcjonowaniem rodzin gejów i lesbijek oraz wychowywanych przez nie dzieci prowadzone są od ponad 30 lat, głównie w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i kilku innych krajach Europy Zachodniej. Ilość tych badań, prowadzonych przy różnym doborze grup badanych i przy zastosowaniu różnych narzędzi, stale wzrasta, pozwalając na przeprowadzanie metaanaliz, czyli raportów analizujących kilkadziesiąt badań, co redukuje znaczenie pojedynczych błędnych wyników. Cenne są zwłaszcza badania podłużne, czyli takie, w których dzieci obserwowano przez kilkanaście lat, śledząc ich rozwój – jedną z czołowych badaczek w tym obszarze jest Susan Golombok.
Metaanalizy badań, a także obserwacje z pracy klinicznej są dla wielu towarzystw naukowych podstawą do wydawania dokumentów, które powinny być wskazówkami w codziennej pracy dla psychologów, lekarzy, pedagogów i innych badaczy oraz praktyków. Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne i Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne wydały wiele takich dokumentów w odniesieniu do funkcjonowania osób nieheteroseksualnych. Bazując na nich, możemy stwierdzić, że orientacja homoseksualna rodziców nie wpływa negatywnie na rozwój dzieci.
Co mówią wspomniane badania o sytuacji dzieci wychowywanych przez osoby homoseksualne?
Pierwsza kwestia, która nurtuje wielu ludzi, dotyczy tego, czy dzieci wychowywane przez pary jednopłciowe będą częściej miały orientację homoseksualną lub biseksualną niż dzieci osób heteroseksualnych. Okazuje się, że nie ma pod tym względem istotnych różnic między tymi dwiema grupami. Zresztą, co chciałbym podkreślić, ukrytym założeniem jest tu przekonanie, że orientacja nieheteroseksualna jest czymś gorszym. Pojawia się ona bowiem jako swego rodzaju obawa.