W kolejnym numerze, nad którym pracowaliśmy w okresie sede vacante, podkreślaliśmy, że od nowego papieża oczekujemy, by umiał się wsłuchiwać w głos zwykłych ludzi i obdarzać ich zaufaniem. Franciszek zmienił w Kościele wiele. Ważnym krokiem w kierunku większej kolegialności było powołanie Rady Kardynałów, która wspomaga go w zarządzaniu Kościołem powszechnym i opracowuje projekt reformy Kurii Rzymskiej. Naszym zdaniem rewolucyjny jest pomysł ankiety na temat wyzwań duszpasterskich związanych z rodziną w kontekście ewangelizacji, której rozpisanie i rozesłanie do Kościołów lokalnych na całym świecie stanowi element przygotowania do synodu biskupów. A przecież to tylko niektóre z istotnych zmian. W pierwszym roku pontyfikatu Franciszek ogłosił wiele ważnych tekstów, zarówno bardziej, jak i mniej oficjalnych. Do tych pierwszych zaliczyć należy pisaną „na cztery ręce” encyklikę Lumen fidei oraz posynodalną adhortację Evangelii gaudium. Do tych drugich – szeroko komentowany wywiad z Eugenio Scalfarim czy nieco wcześniejszą rozmowę opublikowaną w jezuickim piśmie „La Civiltà Cattolica”.
Kilka miesięcy przed rezygnacją Benedykta XVI grupa ponad 200 katolickich uczonych ogłosiła w Internecie deklarację w sprawie władzy w Kościele. Zmiany zachodzące w Watykanie stwarzają ogromną szansę, iż proponowane w tym dokumencie reformy, takie jak np. przedefiniowanie roli papiestwa, znaczenia synodów biskupów, wreszcie roli Kongregacji Nauki Wiary, okażą się zbieżne z wizją reformy kreśloną przez Franciszka.
Również i w polskim Kościele rok 2013 upłynął pod znakiem dyskusji o rozumieniu sensu władzy i posłuszeństwa. Historia ks. Lemańskiego na nowo ożywiła pytania o relacje panujące w Kościele. Utrzymany w mocy zakaz wypowiedzi w mediach innych niż „Tygodnik Powszechny”, nałożony na ks. Adama Bonieckiego, oraz powracające co rusz dyskusje na temat posłuszeństwa świeckich wobec nauczania biskupów skłaniały do refleksji nad rolą sumienia. Kwestie te nie są oczywiście nowe. Również miesięcznik „Znak” wielokrotnie podejmował je na swych łamach, np. w listopadzie 2002 r., w numerze poświęconym problemowi władzy i grzechu w Kościele. Dziś pod wpływem wydarzeń mijającego roku wracamy do tych zagadnień. Do dyskusji na temat władzy, posłuszeństwa i sumienia zaprosiliśmy Wacława Hryniewicza OMI, Józefa Majewskiego i Andrzeja Szostka MIC. Całość rozważań zamyka esej Tadeusza Zatorskiego: „Wiemy zbyt wiele”. Czy teolog może nie być ateistą?
