W dziale Ludzie Książki Zdarzenia prezentujemy też materiał o pięciu autorkach – kandydatkach do Nobla. Pisarki te w większości są bardzo słabo w Polsce znane. Dlatego przybliżamy naszym czytelniczkom i czytelnikom, kim są potencjalne noblistki oraz jakie tematy poruszają w swojej twórczości.
Duchowe światy Olgi Tokarczuk są fascynujące, ponieważ czerpią z wielu mitologicznych tradycji świata: od judaizmu czy chrześcijaństwa, poprzez wierzenia Słowian, aż po psychoanalizę Junga. W prozie Tokarczuk – jak pisze Zbigniew Mikołejko w eseju publikowanym w Temacie Miesiąca – głos mają: „ludzie i zwierzęta, rzeczy i bogowie”. Pisarka mówiła o tym wprost w wykładzie noblowskim, definiując postać „czułego narratora”. Sztuka porusza się w przestrzeni niuansów. Umiejętność ich dostrzegania i włączanie do rozmowy o naszym świecie odróżniają myślenie uczciwe i krytyczne od propagandy. Tokarczuk jest aktywna w sferze publicznej, wygłasza rzeczy niekiedy niepopularne, obstaje dzielnie za ważnymi dla wspólnoty wartościami, oddaje głos tym, którzy nie mogą mówić w swoim imieniu. Na tym polega jej odwaga. Osoby uważne – niezależnie od sposobu postrzegania świata i zasad, z których wywodzą swój światopogląd – znajdą w powieściach, opowiadaniach i esejach Olgi Tokarczuk inspiracje wywołujące wzruszenie, pobudzające do uczciwego myślenia, zaangażowania i etycznego działania.
Czułość i odwaga są podstawą nadziei. Gdy oddajemy ten numer miesięcznika do druku, Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła pandemię koronawirusa. Podejmowane na wszystkich niemalże kontynentach działania mające na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa stawiają nas w obliczu nowych, nierozpoznanych wyzwań: kwarantanny, blokady masowej turystyki i podróży służbowych, kontroli sanitarnych na granicach, ograniczenia produkcji i eksportu, i co za tym idzie – utraty pracy i zleceń, prawdopodobnie bankructwa części firm.
Nie umiemy sobie w pełni wyobrazić, jakie będą konsekwencje obecnej sytuacji. Jak bardzo wirus zmieni nasze nawyki i ograniczy możliwości działania? Nie wiemy nawet, jak długo potrwa stan wyjątkowy. Z pewnością odsłania on nietrwałość istniejących systemów ekonomiczno-politycznych i uświadamia nam kruchość własnej egzystencji. W trudnych czasach obroną jest duchowość oparta na czułości i odwadze.
Czułość pozbawiona odwagi może prowadzić do poczucia beznadziei w obliczu nieznanych wyzwań. Odwaga pozbawiona czułości może skutkować krótkowzrocznością i pozbawiać nas szans na dostrzeżenie wielu ważnych zagrożeń lub następstw naszych działań.
Z okazji zbliżających się Świąt Wielkiej Nocy życzymy, aby w nas wszystkich następowała przemiana w osoby coraz bardziej czułe i odważne.
