Jedno życie stworzyło mapę napięć, które naznaczyły pole walki, złości, miłości i pracy intelektualnej tego drugiego. Córka swojej matki. Matka swojej córki. Autorka kreśli żywoty dwóch bohaterek, którym przyszło zmierzyć się z nieznośnym ciężarem społecznej i klasowej etykiety „dobrej kobiety” swoich czasów.
Steedman tworzy nielinearną kompilację odprysków własnych i cudzych wspomnień: obrazy ulic, zaułków, domów, twarzy i relacji, różnych przedmiotów – tych wymarzonych, niedostępnych i tych rzeczywistych, budujących „na dobre i na złe” doświadczenie codzienności danej klasy. Topografia fizyczna spotyka się nieustannie z topografią emocjonalną, a lektura pulsuje życiem. Życiem, które nigdy nie chciało zostać ostatecznie spisane na straty.
Brytyjska autorka ze swadą i wdziękiem przepływa między doświadczeniem indywidualnym a próbą uchwycenia szerszego (chwilami wręcz pokoleniowego) zjawiska. Jej styl pisarski jest niezwykle wyraźny, a każdy akapit precyzyjnie wyważony. Tożsamość, rodzina, płeć, klasa społeczna, wstyd klasowy, marzenia, a do tego nieustanna walka z dyktatem norm i oczekiwań… Steedman o tym wszystkim pisze, ale też między wierszami uczy, jak o tym pisać. Deklaruje: „Jeśli nikt nie napisze mojej historii, to pójdę i sama ją napiszę”. Nie od dziś przecież wiadomo, że historii nie ma, zanim się jej nie stworzy.
Carolyn Steedman Pejzaż dobrej kobiety tłum. Aleksandra Paszkowska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2024, s. 210
