fbpx
fot. Wydawnictwo Literackie
fot. Wydawnictwo Literackie
Karol Kleczka luty 2025

Ubite na sztywno

Masło jest u Asako Yuzuki synonimem luksusu, ale i metaforą – gęstego, zmysłowego śledztwa dziennikarskiego głównej bohaterki Riki; pieczołowicie przyrządzanej manipulacji prowadzonej przez wywiadowaną w areszcie blogerkę kulinarną Kajii. Wreszcie kobiecej wolności: bo jeśli kobieta może zjeść kostkę masła, to może pozwolić sobie na wszystko.

Artykuł z numeru

Dotknij mnie

To metafora zgrabna, ujmuje zarówno fabułę, jak i bogaty kontekst kulturowy. Ta pierwsza może jednak pozostawić czytelnika nieusatysfakcjonowanym. Książka jest przedstawiana jako literatura gatunkowa, jednak miejscami przegaduje temat, groteskowość Kajii nie straszy, lecz żenuje. Ten drugi aspekt okazuje się znacznie ciekawszy. Japonia rysowana przez autorkę to kraj patriarchatu gardzącego kobiecą cielesnością i pożądającego jej. Uderzająca jest zwłaszcza skala porównań: Rika trafia na celownik, bo przybrała kilka kilogramów, pewnie się leni. Kajii zostaje oskarżona o trzy mężobójstwa na podstawie poszlak sprowadzających się do stereotypu krągłej, a więc rozpustnej i pazernej. Jej ciało wzbudza niechęć i zazdrość zarazem. Ideał kobiety? Najlepiej dziecko. Uderzające jest to, że posłowie autorstwa Ichirikiego Yamamoto, cenionego japońskiego pisarza, w ogóle nie zwraca uwagi na tę warstwę tekstu, sprowadzając Masło do książki o kobiecej przyjaźni.

Yuzuki rozprawia się z mizoginistycznymi kliszami, bombardując szczegółowymi opisami kolejnych dzieł kulinarnego mistrzostwa, które główna bohaterka dosłownie pochłania. Wraz ze skrupulatnie wyliczanymi kolejnymi kilogramami zyskuje pewność siebie, odwagę i siłę do sprzeciwu. I właśnie ta kuchnia jest ciekawsza od samego dania serwowanego w Maśle.


Asako Yuzuki Masło tłum. Anna Wołcyrz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2024, s. 340