Aleksander Hall

Cztery lata rządów Prawa i Sprawiedliwości

Bilans rządów PiS-u oceniam skrajnie negatywnie. Lista politycznych grzechów tego ugrupowania jest długa. Dlaczego pomimo to PiS zachowuje tak duże poparcie w społeczeństwie, które jeszcze w niedawnej przeszłości dało dowody swego przywiązania do wolności i ma opinię niepokornego?

Aleksander Hall

Zachować „status quo”

Interpretuję, iż pojęcie Kościół występujące w pytaniu, nie dotyczy wspólnoty wiernych ani nawet duchowieństwa, ale episkopatu, gdyż to gremium wytycza strategię obecności Kościoła – jako instytucji – w życiu publicznym.

Aleksander Hall

Wspomnienie o Wiesławie Chrzanowskim

Chrzanowski nigdy nie redukował polityki do gry o władzę. Zawsze widział w niej działanie na rzecz dobra wspólnego, w imię wartości i idei, którym pragnie się służyć.

Aleksander Hall

Dziewięć decyzji Tadeusza Mazowieckiego

Zbliżająca się 85. rocznica urodzin Tadeusza Mazowieckiego, który przeprowadził nasz kraj z PRL do III Rzeczypospolitej, stanowi właściwą okazję do przypomnienia jego zasług dla Polski i wskazania na te jego decyzje, które wywarły znaczący wpływ na jej historię

Aleksander Hall

Tragedia, która nas nie odmieniła

Niebawem minie rok od katastrofy smoleńskiej – największej narodowej tragedii w III Rzeczypospolitej.

Aleksander Hall

Po wyborch samorządowych

Bez wątpienia najważniejszym wydarzeniem politycznym listopada były wybory samorządowe. Jak należy interpretować ich rezultaty? Dla partii politycznych najbardziej miarodajnym sprawdzianem poparcia w skali całego kraju są wyniki wyborów do wojewódzkich sejmików samorządowych. Pokazały one, iż na scenie politycznej liczą się na razie w dalszym ciągu cztery partie: te same, które posiadają reprezentację w Sejmie.

Aleksander Hall

U progu nowego roku

Za szczególnie ważne wydarzenie ostatniego miesiąca minionego roku uważam opublikowanie listu ojca Ludwika Wiśniewskiego skierowanego do nuncjusza apostolskiego w Polsce i dyskusję, którą zapoczątkował on w Kościele.

Aleksander Hall

Radość i gorycz przemieszane

W styczniu nadeszła oczekiwana, ale bardzo radosna wiadomość: zakończył się proces beatyfikacyjny Jana Pawła II i została wyznaczona data uroczystości beatyfikacyjnej. 1 maja Rzym zapełni się znowu przybyszami z Polski. Jan Paweł II jest wielką postacią Kościoła Powszechnego, ale Polacy mają szczególne powody by go kochać i czuć się jego dłużnikami.

Aleksander Hall

Zły klimat politycznej jesieni

Wydarzenia października potwierdziły, że w naszej polityce w dalszym ciągu panuje niedobry klimat. W dwudziestym pierwszym roku naszej niepodległej państwowości doszło do pierwszej zbrodni, motywowanej polityczną nienawiścią. W łódzkim biurze poselskim Prawa i Sprawiedliwości został zastrzelony Marek Rosiak, działacz tego ugrupowania, a inny działacz i pracownik biura został ciężko ranny.

Aleksander Hall

Chodzi nie tylko o relacje państwo-Kościół

We wrześniu w dalszym ciągu ważne miejsce w polskiej debacie publicznej zajmowała sprawa relacji pomiędzy państwem, a kościołem.

Aleksander Hall

Czy grozi nam konflikt o miejsce Kościoła w życiu publicznym?

Ostatnie tygodnie przyniosły zauważalną zmianę w traktowaniu Kościoła w debacie publicznej.

Aleksander Hall

Po wyborze prezydenta

Bronisław Komorowski został wybrany prezydentem RP w drugiej turze wyborów z przewagą ponad miliona głosów – uzyskał 53% poparcia. Wybory te nie zostały zatem rozstrzygnięte „o włos”, ale dość solidną większością.

Aleksander Hall

Coś się zmieniło

Gdy czytelnicy sięgną po ten zeszyt „Znaku”, będzie już wiadomo, kto został prezydentem RP. W chwili, w której piszę ten komentarz, przypuszczam, że zostanie nim Bronisław Komorowski, ale do pierwszej tury wyborów pozostały jeszcze trzy tygodnie – te zaś mogą przynieść nowe fakty i wydarzenia modyfikujące przedwyborczy układ sił. Wydaje się jednak, że już teraz można postawić pewne tezy dotyczące nie tylko kampanii prezydenckiej, ale – szerzej – życia politycznego w Polsce.

Aleksander Hall

Po tragedii. Przed wyborami

Skończyła się oficjalna żałoba po smoleńskiej tragedii. Jednak bardzo wielu Polaków wciąż ją przeżywa, choć coraz bardziej oddalają się w czasie ostatnie pogrzeby ofiar katastrofy rządowego Tupolewa.

Aleksander Hall

Po smoleńskim dramacie

10 kwietnia 2010 roku był najtragiczniejszym dniem w historii III Rzeczypospolitej. Pod Smoleńskiem, niedaleko miejsca kaźni polskich oficerów zamordowanych w Katyniu, zginęła w katastrofie lotniczej liczna reprezentacja najwyższych władz cywilnych i wojskowych, w tym prezydent Lech Kaczyński z małżonką, a także przedstawiciele Rodzin Katyńskich, duchowieństwo różnych wyznań chrześcijańskich, funkcjonariusze BOR i załoga samolotu. Polegli, wypełniając misję. Chcieli być w Katyniu, żeby oddać hołd rodakom w siedemdziesiątą rocznicę ich męczeńskiej śmierci. W jakiś sposób dołączyli do tamtej listy ofiar.

Aleksander Hall

Demokracja, ale jaka?

Mamy w Polsce demokrację realną, nie fasadową, choć cechują ją słabości wynikające z niedostatków politycznego wyrobienia obywateli; ich najpoważniejszym skutkiem jest jakość tzw. klasy politycznej.

Aleksander Hall

Ważna decyzja

Pod koniec stycznia premier Donald Tusk ogłosił, że w tegorocznych wyborach nie będzie ubiegał się o urząd prezydenta. To dobra i logiczna decyzja.

Aleksander Hall

Czas podsumowań, prognoz i nadziei

Przełom starego i nowego roku to czas, w którym następują podsumowania ostatnich dwunastu miesięcy, formułowane są prognozy i wyrażane nadzieje na przyszłość.

Aleksander Hall

Refleksje u schyłku roku

Wyrok Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu w sprawie krzyży wiszących w pewnej włoskiej szkole, uznający racje osoby skarżącej państwo włoskie za ograniczanie w ten sposób praw człowieka, odbił się w Polsce szerokim echem.

Aleksander Hall

Po przesileniu

Gdy przed miesiącem pisałem swój komentarz do wydarzeń rozgrywających się na polskiej scenie politycznej, trudno było jeszcze prognozować konsekwencje „afery hazardowej”, gdyż sprawa ta była bardzo świeża. Obecnie można ją już oceniać z pewnego dystansu. Pierwsze pytanie narzuca się samo. Czy mieliśmy do czynienia z rzeczywistą aferą?

Aleksander Hall

Chmury nad naszym życiem politycznym

Cykl wydawniczy miesięcznika „Znak” powoduje, że ten komentarz polityczny piszę w pierwszych dniach „afery hazardowej”; nie znam jeszcze również decyzji rzeszowskiej prokuratury w sprawie Mariusza Kamińskiego, który – jak twierdzą media – ma usłyszeć zarzuty prokuratorskie w związku z akcją CBA w Ministerstwie Rolnictwa w czasach koalicji PiS – Samoobrona – LPR. Najbliższe dni mogą w obu tych sprawach przynieść nowe ważne fakty. Pomimo to pozwalam sobie na postawienie tez, które – jak sądzę – zachowają swoją aktualność także wówczas, gdy ten numer „Znaku” trafi do rąk Czytelników.

Aleksander Hall

Zapowiada się długa kampania wyborcza

Sierpień przyniósł wyraźne obniżenie temperatury życia politycznego, co ma ewidentny związek z wakacjami parlamentarnymi. Sprawą, która w tym miesiącu chyba najbardziej poruszyła opinię publiczną, było niewywiązanie się przez katarskich inwestorów z obietnicy zakupu stoczni w Szczecinie i w Gdyni.

Aleksander Hall

Konkurencja jest wskazana w polityce

Wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego potwierdziły zdecydowaną hegemonię Platformy Obywatelskiej na polskiej scenie politycznej. PiS – główne ugrupowanie opozycyjne – pozostaje daleko w tyle i dodatkowo pozbawione jest „zdolności koalicyjnych”. Trudno się temu zresztą dziwić, zważywszy na doświadczenia jego koalicjantów z poprzedniej sejmowej kadencji. Taka, zdawałoby się komfortowa, sytuacja wcale jednak nie musi w dłuższej perspektywie służyć ugrupowaniu będącemu liderem rankingów. Dlaczego?

Aleksander Hall

Po rocznicy i po wyborach

Dwudziesta rocznica przełomowych wyborów z 4 czerwca 1989 roku nie została uczczona wspólnie przez najwyższe władze Rzeczypospolitej: prezydenta i szefa polskiego rządu. Prezydent Kaczyński obchodził ją w Gdańsku razem z NSZZ „Solidarność”, premier Tusk zaś – na Wawelu (wespół z szefami państw i rządów, zaproszonymi do Polski dla uczczenia początku końca komunizmu w naszej części Europy).

Aleksander Hall

Przed wyborami do europarlamentu

Dopiero co wystartowała kampania przed wyborami do Parlamentu Europejskiego, a można odnieść wrażenie, że znamy już jej przebieg i atmosferę, w jakiej będzie się ona odbywać.

Aleksander Hall

O eurowyborach i upolitycznionej historii

W marcu mogliśmy obserwować przymiarki do list partyjnych w czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego. W Polsce, podobnie jak w innych krajach Unii, eurowybory służą nie tylko wyłonieniu mocnych reprezentacji w ważnej instytucji unijnej.

Andrzej Chwalba, Aleksander Hall, Tomasz Nałęcz

Od Piłsudskiego do Tuska. Polskie dwudziestolecia wolności

Cały nasz numer jest skomponowany wokół porównania dwudziestolecia po odzyskaniu niepodległości i dwudziestolecia po 1989 roku ze wszelkimi podobieństwami i wszelkimi różnicami. Od tego zaczniemy i na tym pewnie skończymy. Pierwsza rzecz, która nas interesuje to próba porównania tych dwóch momentów, kiedy Polacy budzą się z pewnego snu, z dwóch różnych niewoli – z jednej strony z rozbiorów, z drugiej z komunizmu: czy są jakieś istotne różnice bądź podobieństwa w tych dwóch momentach historycznych?

Aleksander Hall

W obliczu kryzysu

Prezydent Lech Kaczyński w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” zasugerował, że w obliczu kryzysu gospodarczego koncepcja PO-PiS-u może znów nabrać aktualności, choć zaznaczył, że dostrzega poważne przeszkody utrudniające jej realizację. Przez kilka dni na łamach gazet, sympatyzujących niegdyś z ideą budowania IV Rzeczypospolitej i koalicją PO i PiS, ukazywały się nostalgiczne teksty wspominające czasy (2004 i pierwsza połowa 2005 roku), gdy oba te ugrupowania zapowiadały, iż pragną wspólnie sprawować władzę w Polsce.

Aleksander Hall

Początek roku pełen wydarzeń

Media niemal nie dostrzegły uchwały Sejmu z okazji dwudziestej rocznicy Okrągłego Stołu. A było to ważne wydarzenie. Wszystkie ugrupowania sejmowe, w tym zwykle zaciekle walczące ze sobą kluby PO i PiS, zgodnie uznały historyczne znaczenie Okrągłego Stołu jako wydarzenia otwierającego drogę do wolnej i demokratycznej Polski.

Aleksander Hall

Problemy z solidarnością

Spór o emerytury pomostowe był ważnym wydarzeniem. Jego przebieg dostarczył wiele cennego materiału, pozwalającego na określenie postawy rządu, prezydenta i związków zawodowych. Wydawało się, że po długich negocjacjach odbywających się w komisji trójstronnej, rząd przedstawił ustawę, która powinna zyskać akceptację związków zawodowych.

Aleksander Hall

Próba podsumowania roku

Dla polskiego życia publicznego rok ten był wyraźnie lepszy od poprzedniego. Wybory (jesień 2007) stanowiły w istocie plebiscyt, w którym wyraźna większość odrzuciła metodę rządzenia realizowaną przez PiS (zwłaszcza po objęciu stanowiska premiera przez Jarosława Kaczyńskiego).

Aleksander Hall

Trzeba o tym pamiętać

Koniec października przyniósł odprężenie w stosunkach między prezydentem a rządem. Po Radzie Gabinetowej prezydent i premier mówili o dobrej atmosferze obrad. Prezydent przyznawał, że minister finansów przedstawił poważne argumenty na rzecz szybkiego przyjęcia euro przez Polskę. Premier zapewniał, że ze strony rządu nie będzie żadnych przeszkód, gdyby prezydent chciał reprezentować Polskę na roboczym posiedzeniu Rady Europejskiej, zwołanym na listopad do Brukseli przez prezydenta Francji Nicolasa Sarkozy’ego.

Aleksander Hall

Moim zdaniem

Rozpoczął się proces architektów stanu wojennego. Wprowadzenie stanu wojennego było jednym z najsilniejszych przeżyć w moim życiu. Przez ponad dwa i pół roku ukrywałem się i prowadziłem konspiracyjną działalność, usiłując – na miarę moich możliwości – przeciwstawić się temu, co w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku narzucono Polsce.

Aleksander Hall

Posierpniowe refleksje

Prezydent i premier zajęli wspólne stanowisko na szczycie w Brukseli poświęconym gruzińskiemu kryzysowi i wypracowaniu wspólnego stanowiska UE wobec Rosji. Jednak jeszcze kilka dni wcześniej wcale nie było to oczywiste. Strategie polityczne prezydenta i rządu posuwały się dwoma wyraźnie różnymi torami, zaś w wystąpieniach obu polityków – a zwłaszcza ich współpracowników – nie brakowało polemicznych akcentów, nie zawsze utrzymanych w dobrym tonie.

Aleksander Hall

Pożegnanie Profesora

Tragiczna, nieoczekiwana śmierć profesora Bronisława Geremka na ponad tydzień wygasiła gwałtowne polityczne spory. Zapanowała atmosfera powagi i zadumy. Nad trumną Zmarłego pochylili głowy przedstawiciele najwyższych władz państwowych, narodowe autorytety, reprezentanci poróżnionych partii politycznych.

Aleksander Hall

Przeszłość Wałęsy: sprawa, w której nie chodzi o prawdę

Maj nie przyniósł istotnych zmian na scenie politycznej. Trudno za taką uznać zastąpienie Wojciecha Olejniczaka przez Grzegorza Napieralskiego w roli przewodniczącego SLD.

Aleksander Hall

Stabilizacja

Marzec i pierwsze dni kwietnia w polskiej polityce stały pod znakiem sporu o ratyfikację traktatu lizbońskiego. Trudno było tego wcześniej oczekiwać, gdyż po podpisaniu tego dokumentu, reformującego funkcjonowanie Unii Europejskiej, wydawało się, że pomiędzy głównymi politycznymi ugrupowaniami panuje w tej sprawie zgoda, a znalezienie większości konstytucyjnej w Sejmie i w Senacie, niezbędnej do upoważnienia prezydenta RP do ratyfikowania traktatu, nie nastręczy żadnych trudności. Stało się inaczej.

Aleksander Hall

Batalia o traktat lizboński

Marzec i pierwsze dni kwietnia w polskiej polityce stały pod znakiem sporu o ratyfikację traktatu lizbońskiego. Sporu nieoczekiwanego, gdyż po podpisaniu traktatu reformującego funkcjonowanie Unii Europejskiej wydawało się, że pomiędzy głównymi ugrupowaniami politycznymi panuje w tej sprawie zgoda, a znalezienie większości konstytucyjnej w Sejmie i w Senacie, niezbędnej do upoważnienia prezydenta RP do ratyfikacji dokumentu, nie nastręczy żadnych trudności. Stało się inaczej.

Aleksander Hall

100 dni Tuska

Pierwsze sto dni rządu Donalda Tuska, uroczyście i pompatycznie obchodzone przez sam rząd i w dziwaczny sposób odnotowane przez główne opozycyjne ugrupowania PiS i LiD (zorganizowano z tej okazji konferencje prasowe, na których politycy odgrywali kiepsko zainscenizowane scenki kabaretowe, świadczące o infantylizacji polityki), doczekały się także licznych analiz publicystycznych. I ja spróbuję odpowiedzieć na pytanie, jak wygląda polska polityka po wstępnej fazie rządów koalicji PO-PSL.

Aleksander Hall

Powyborcze refleksje

Jedna z moich największych pretensji do polityki PiS, a zwłaszcza do jego lidera, dotyczyła rozrywania wspólnoty narodowej, przeciwstawiania jednych grup Polaków innym. Obowiązkiem obozu zwycięzców tych wyborów jest próba naprawienia tej szkody, co wymaga szacunku dla milionów Polaków, którzy zaufali PiS.

Aleksander Hall

Historyk i publicysta, polityk, b. działacz opozycji demokratycznej, minister w rządzie Tadeusza Mazowieckiego.