Iwona Boruszkowska

Kultura „w poruszeniu” albo kroniki wojny

Przez ostatnie kilkanaście miesięcy ukazało się więcej ukraińskich tytułów niż w minionych 30 latach. Jednak wszyscy czujemy gorzki posmak zbyt wysokiej ceny tego nowego otwarcia.

Iwona Boruszkowska, Weronika Kułacz

Nadać formę bólowi

Autorka po mastektomii postanawia przymierzyć protezę. Staje przed lustrem i instaluje poduszeczkę w miejscu prawej piersi. Po jednym spojrzeniu już wie, że nie chce ukrywać fizycznych oznak przejścia przez doświadczenie graniczne.

Iwona Boruszkowska

Lekarz ludzkich dusz

Historia polskiej medycyny to historia wielu wspaniałych lekarzy z powołania – żeby wspomnieć jedynie: Zbigniewa Religę, Juliana Aleksandrowicza, Marię Orwid czy bohatera omawianej tu biografii Antoniego Kępińskiego.

Iwona Boruszkowska

Czytając ból

Znajdujemy się w punkcie, w którym w dużym tempie rozwijają się kulturowe badania nad chorobą, a samo zjawisko rozważane jest już nie tylko na polu medycyny. Namysł nad nim staje się też udziałem humanistów i humanistek

Iwona Boruszkowska

Posępna generacja

Wspólne doświadczenia ukształtowały pokolenie depresyjnego wyżu, w którym „zbiegły się wszystkie plagi, wszystkie katastrofy nałożyły się bezlitośnie na siebie: resztka czytelniczych nawyków późnego PRL-u (…), jego kultura wielkiego niedoboru (podbita przez nagłą eksplozję nadmiaru)”.

Iwona Boruszkowska

To mógł być koniec świata

Ekologiczne, medyczne, gospodarcze czy emocjonalne konsekwencje wybuchu elektrowni jądrowej w Czarnobylu trwają do dzisiaj, choć od tragedii minęło ponad 30 lat.

Iwona Boruszkowska

Śnienie

Sny są dość inspirująca i plastyczną materią literacką – pisarze i pisarki udowadniają to od wieków.

Iwona Boruszkowska

„Ciemność niosąca ulgę”

Djuna Barnes uważana za jedną z najbardziej wyrazistych postaci nowojorskiej socjety i paryskiej bohemy lat 20. i 30. XX w. pozostawała dla polskiego czytelnika „najsłynniejszą nieznaną pisarką XX w.”.

Iwona Boruszkowska

„Samotność jest cała piaszczysta”

Książkowe Klimaty oddały w ręce czytelników ostatnią, opublikowaną już po śmierci książkę rumuńskiego pisarza, rówieśnika Ciorana i Eliadego – Maxa Blechera (1909–1938).

Iwona Boruszkowska

Szaleństwo smutku albo katalog splenników i ludzi zadumowych

Książka Miry Marcinów poświęcona jest melancholii w specyficznym polskim wydaniu, niejako rodzimej historii szaleństwa. Chodzi o wewnętrzną specyfikę, wsiąknięcie przeżywania smutku w narodową historię.

z Izabelą Morską rozmawia Iwona Boruszkowska

Szkoła odwagi

W naszej sferze publicznej mamy do czynienia z wymazywaniem wielu kart polskiej historii. Janion wykonuje zaś pracę detektywistyczną wymuszającą na nas odpowiedzialność

Iwona Boruszkowska

Poczet feministów polskich

Autor przygotował opowieść o ruchach emancypacyjnych z początku XX w., której perspektywa znajduje się po stronie mężczyzn.

Iwona Boruszkowska

„Kochana Smutnica” albo krakowianka w Yale

Nie istnieje jedno słowo, którym można określić Olgę Scherer i które zawarłoby szeroki horyzont jej zainteresowań naukowych, rozległe znajomości oraz głębokie przyjaźnie z ludźmi kultury czy sztuki, jej własne liczne umiejętności i zajęcia, los emigrantki czy świadkowanie niemal całemu XX w.

Iwona Boruszkowska

Miłość bez jutra

Po 50 latach od śmierci Haliny Poświatowskiej światło dzienne ujrzały pełne uczuć listy niewidomego pisarza Ireneusza Morawskiego do niej.

Iwona Boruszkowska

Kiedy podmiot jest tekstem

Opublikowana w nowej serii „Studia o Męskości” IBL książka Matuszka łączy interesujące i popularne w literaturoznawstwie dziedziny – men’s studies i psychoanalizę.

Iwona Boruszkowska

Kobieta czytająca

Książka Agnieszki Pai jest dopełnieniem literaturoznawczych rozpoznań z punktu widzenia odbiorczyń literatury, prezentuje badania nad estetyką kobiecej recepcji tekstów literackich oraz opowiada o tradycjach „kobiecego” czytania.

Iwona Boruszkowska

Okruchy miasta (Recenzja książki Pozwól rzece płynąć Michała Cichego)

Po wydanym w 2014 r. Zawsze jest dzisiaj Czarne proponuje kolejną książkę Michała Cichego: Pozwól rzece płynąć.

Iwona Boruszkowska

Miasto do zaczytania (Recenzja książki Życie literackie w Krakowie w latach 1893–2013 Jacka Olczyka)

Życie literackie w Krakowie Jacka Olczyka jest książką wielogatunkową. Z łatwością może pełnić funkcję zarówno podręcznika do historii literatury regionalnej, jak i skryptu życia literackiego miasta na przestrzeni ponad wieku. To wspaniały leksykon znanych, ale i wyciągniętych z lamusa tytułów książek i nazwisk twórców.

Iwona Boruszkowska

Po brzegi

Czy najstarsze zapisy to papirusowe zwoje? Jak wyglądały książki przed erą Gutenberga? Czy papier naprawdę wynaleźli Chińczycy? Jak konserwować pergamin? Co to jest książka środkowoeuropejska (amoxtli)? A jak wyglądają najstarsze alfabety?

Iwona Boruszkowska

Ziemia, plutopia ludzi

„Wszyscy jesteśmy mieszkańcami plutopii” – tymi słowami Kate Brown kończy swoją książkę o przemilczanej atomowej katastrofie ekologicznej, dając nam do zrozumienia, że jesteśmy obywatelami świata skażonego promieniotwórczym pierwiastkiem, uczestnikami historii naznaczonej przez ukraiński Czarnobyl, amerykański projekt Manhattan, japońską Fukushimę.

Iwona Boruszkowska

Autor własnego życia

Wydawnictwo słowo/obraz terytoria przypomniało (pierwsze polskie wydanie miało miejsce w 1972 r.) wspaniałą miniaturę Michela Leirisa – książkę o dojrzewaniu do autorefleksji, monolog zbuntowanego intelektualisty cynicznie (realistycznie?) oceniającego otaczający świat.

Iwona Boruszkowska

Szafowanie terminologią

W Wydawnictwie IBL ukazała się istotna monografia literatury homotekstualnej, na której kartach Piotr Sobolczyk prezentuje „autorskie rozumienie teorii” i dokonuje odczytania polskiej prozy XIX i XX w. Wstępne rozdziały książki posiadają teoretyczny charakter, przedstawiają stan badań na temat podstawowych pojęć.

Iwona Boruszkowska

Zapiski z antymaterii

Przebicia, czyli zbiór szkiców krytycznoliterackich ukazujących się na łamach różnych czasopism w ostatnim pięcioleciu, to szczerze wzruszająca próba przedostania się na drugą stronę prześladujących autora literackich obrazów, zdzierania kolejnych palimpsestowych warstw dzieł, dotarcia do „tamtych minut, dźwięków, ruchów, oczekiwania i nadziei”.

Iwona Boruszkowska

Muzyka i polityka

Luigi Nono to włoski kompozytor, który zmienił oblicze XX-wiecznej muzyki, prowadząc słuchaczy przez ścieżki powojennej awangardy muzycznej.

Iwona Boruszkowska

Anieli Gruszeckiej powroty do nie/znanego kraju

Opowieść o Anieli Gruszeckiej – zapomnianej pisarce, krytyczce, recenzentce, studentce Sorbony, właścicielce psa Azy, miłośniczce Krakowa – najlepiej zacząć od oddania głosu jej samej. Zachwycona nowo odkrytą angielską powieściopisarką Virginią Woolf, zanotowała w 1933 r. w szkicu o powieści, co właściwie ją tak w twórczości koleżanki po piórze urzekło: „wyrażenie rzeczy, których się dotąd nie umiało wyrazić, bo się nie umiało spostrzec” – tego właśnie poszukiwała w literaturze i w świecie: nowości.

Iwona Boruszkowska

Poetka z miasta marzycieli

Czerniowce to nie tylko mała ojczyzna Paula Celana, ale także miasto rodzinne wybitnej niemiecko-żydowskiej poetki Rose Ausländer

Iwona Boruszkowska

Wielka cisza albo przeczucie Raju

Niezwykle interesujące życie niestrudzonego wagabundy Patricka Leigha Fermora (1915–2011) dostarczało mu wielu tematów do opowieści: w latach 30. XX w. młody Fermor przemierzał Europę w pieszej podróży z Londynu do Konstantynopola, w czasie II wojny światowej pracował dla brytyjskiego wywiadu, organizując spektakularne porwanie dowódcy niemieckich wojsk okupacyjnych na Krecie gen. Heinricha Kreipego, po wojnie wędrówki kontynuował i opisywał.

Iwona Boruszkowska

Obserwator siebie

Przedmiotem Świadka Roberta Rienta – trzeciej już propozycji wydawnictwa Dowody na Istnienie w serii reporterskiej – jest skomplikowana biografia autora, a szczególnie dzieciństwo i młodość spędzone w rodzinie świadków Jehowy, odkrywanie siebie, walka ze swoją homoseksualnością, rozdarcie, samotność.

Iwona Boruszkowska

Dr literaturoznawstwa, filolożka, kulturoznawczyni, krytyczka literacka. Asystentka w Katedrze Teorii Literatury na Wydziale Polonistyki UJ. Autorka książki Defekty. Literackie auto/pato/grafie – szkice (2016). Tłumaczka współczesnej literatury ukraińskiej.