Tłumacz podkreśla, że zależało mu przede wszystkim na bajkach ludowych – domenie „opowiadaczy”, a zatem i oralności. Wielbiciele Księgi tysiąca i jednej nocy nie znajdą tu narracji wyjętych z tej najbardziej bodaj rozpoznawalnej, emblematycznej kolekcji opowieści z arabskiego świata. Nie znaczy to bynajmniej, że będą zawiedzeni. Wybór proponowany przez Dziekana udowadnia swoistą jedność tonu bajki arabskiej: jedność, którą można rozłożyć na wiele składowych – humor, wartkość, charakterystyczne cechy ludzkie (spryt, mądrość i przebiegłość wielu kobiet – ukrytych reżyserek rzeczywistości), postaci i stwory fantastyczne, egzotyka miejsc. Wdzięk pomieszczonych tu opowieści – a mamy w zbiorze bajki zwierzęce, bajki magiczne, opowiastki moralne – bierze się nie tylko z ich ożywczej lakoniczności, nieprzegadania uwydatniającego żywiołowość namiętności. Tym, co uwodzi, jest także dziwna bezwzględność tego świata – znana czytelnikom Księgi tysiąca i jednej nocy, znana i admiratorom bajek z innych tradycji, a mimo to nieobojętna. Jak łatwo tu postradać życie, zostać z niczym, wypaść na głupca; jak silne i jawne są prawo odwetu, pragnienie pomsty, bezkompromisowość. A jednocześnie: ile w takich opowiastkach jak Muł w czajniku lekkości. Lekkości niemaskującej okrucieństwa losu, diabła i człowieka. Lekkości nie do oswojenia.
_
28 bajek arabskich
wybór, tłum. i oprac. Marek M. Dziekan
Wydawnictwo Blue Bird, Warszawa 2015, s. 119
