Miesięcznik Znak

Konto użytkownika

Maria Karpińska

Pisarski dinozaur

Status Maria Vargasa Llosy w Peru jest dla nas trudny do wyobrażenia. W Polsce pisarze, poza może Olgą Tokarczuk i Szczepanem Twardochem z pojedynczymi wypowiedziami, trzymają się dala od bieżącej polityki. Llosa tymczasem powiązał z nią swoją literacką karierę.

Diana Dąbrowska

Egzystencjalna wymiana ognia

Ktoś kiedyś powiedział, że Nowy Jork byłby idealnym miejscem, jeżeli kiedykolwiek zostałby dokończony. O tym nieustającym „stanie zawieszenia”, obietnicach „nowego początku”, pragnieniach i klęskach opowiedzieli w „Frances Ha" (2012) Noah Baumbach i Greta Gerwig.

Filip Wolak

Z perspektywy chmur

Widok uzyskany podczas lotu Cessną 172 na wysokości ponad 3 km porządkuje znany świat w struktury i wzory na co dzień niedostrzegalne.

Michał Oleszczyk

Odcisk w podświadomości

Nie ma drugiego miasta, które tak mocno zdominowałoby popkulturę i w podobnym stopniu pobudzałoby aspirację zarówno artystów, bankierów, jak i ludzi mody. Nowy Jork ciągle się zmienia. Uczy pokory i dodaje odwagi. Każdemu daje się poznać inaczej. Przede wszystkim jednak stanowi obietnicę: większych możliwości, niezależności i lepszego życia.

Gregory Michenaud

Rodziny polskich Romów

Pomysł realizacji tego fotograficznego projektu narodził się prawie dwie dekady temu.

Andrzej Chyra

Pele-mele: Andrzej Chyra

„Znakowe” pele-mele stworzyliśmy, by zaczerpnąć inspiracje od ciekawych ludzi: jak pracować, co czytać, na co zwracać w życiu większą uwagę. A także kogo warto lepiej poznać – zaproszona osoba sama nominuje kolejną do odpowiedzi na nasze pytania.

Diana Dąbrowska

Na rozdrożu pokoleń

W świecie Yasujira Ozu od zawsze królowały prostota i codzienność. Mistrz subtelnych obserwacji stworzył w swoich filmach cały atlas przeżyć różnych pokoleń. Dziadkowie, rodzice i wnuki toczą tu ze sobą niełatwy dialog.

Olga Szmidt

Skóra zdjęta

Relacje Doroty Masłowskiej z publicznością można by opisać zapożyczonymi tytułami. W mniej intensywnych momentach: „polskie drogi”; w tych najtrudniejszych: „polskie piekło”.

z Cezarym Tomaszewskim rozmawia Agata Dąbek

Komponowanie teatru z czułością

Teatr to muzyka, nawet jeśli doświadczamy go jako całkowitej ciszy. Rytmy ciał, ich pozycje, oddechy, nawet nicnierobienie, kropla spadająca – to wszystko jest muzyką, moim zadaniem jest zaś reżyserowanie tego albo, precyzyjniej – komponowanie. Myślę, że mógłbym podpisywać się jako kompozytor teatru

Carole Angier

Prawdziwy Austerlitz

Czy W.G. Sebald przywłaszczył sobie czyjąś biografię, pisząc Austerlitza, jedną z najsłynniejszych powieści ostatnich dekad? A może zrobił jedynie to, co zawsze robią pisarze?

Maria Świątkowska

Zejście do piwnicy

Dorobek Mateusza Pakuły jawi się jako konsekwentnie budowana całość. Funkcję powtórzeń w jego twórczości można odczytywać w kluczu traumatycznym – i to nie tylko na poziomie intymnym, ale też jako sposoby przejawiania się traumy historycznej.

Maria Karpińska

Więcej radosnej ciekawości

Większość dziecięcych aktywności oparta jest na zasadach, bez nich bowiem, jak mawiają sami zainteresowani, „nie ma zabawy”.

Diana Dąbrowska

Epitafium dla terierki

„Serce psa" (2015) to niezwykle osobisty esej filmowy, w którym Laurie Anderson mierzy się z traumą po stracie najbliższych, w tym ukochanej terierki Lolabelle Lolabelle była dla Laurie niczym córka.

Joanna Mrówka

Targi zwierząt w Tunisie

Fotografia uliczna, choć często ceniona mniej niż dokumentalna czy podróżnicza, ma moc ukazywania piękna zwykłych miejsc i ludzi

Karol Pałka

Spa Island

Projekt "Spa Island" to fotograficzna opowieść o architekturze słowackich uzdrowisk. Kultura wodno-lecznicza jest częścią słowackiego stylu życia od setek lat. Na terenie tego niewielkiego kraju znajdowały się już rzymskie łaźnie.

Ewa Hryniewicz-Yarbrough

Zbigniew Herbert radzi, jak podróżować z małym budżetem

Jak podróżować intensywnie mimo ograniczeń budżetowych? Radzi Zbigniew Herbert

Diana Dąbrowska

Wiara w przyszłość

Co się myśli o życiu, będąc u jego kresu? – pyta twórca Młodości

Kasia Lins

Pele mele | Kasia Lins

„Znakowe” pele-mele stworzyliśmy, by zaczerpnąć inspiracje od ciekawych ludzi: jak pracować, co czytać, na co zwracać w życiu większą uwagę. A także kogo warto lepiej poznać – zaproszona osoba sama nominuje kolejną do odpowiedzi na nasze pytania. Odpowiada: Kasia Lins

Karolina Plinta

Robić kicz trzeba umieć

Praktycy kampu przekształcili bezguście w nową formę wyrafinowania, a kicz stał się estetyką obecną na salonach, która nikogo nie oburza. Dlatego samo określenie „kiczowate” niewiele dziś mówi o dziele sztuki.

Aleksandra Kędziorek

Jak artystka międzywojnia budowała własną markę

40 lat życia, 7 lat działalności twórczej, kilkaset udokumentowanych projektów z metalu – w tym takie, które śmiało można nazwać ikonami polskiego designu – i kilka potwierdzonych rzeźb. Julia Keilowa była niewątpliwie tytanką pracy

Diana Dąbrowska

Czy jestem wystarczająca?

Lata mijają, a "Mała Miss" (2006) nie traci swojego uroku i uzdrawiającej filmowej siły. Reżyserski debiut Jonathana Daytona i Valerie Faris wciąż pozostaje jedną z najcenniejszych opowieści o akceptacji siebie we współczesnym kinie amerykańskim

Kamila Dzika-Jurek

Stara dobra melancholia

Na najgłębszym poziomie tej książki toczy się dyskusja o wartości literatury w długim ewolucyjnym życiu naszego gatunku. Czy to umiejętność opowiadania historii zdecydowała o odrębności i wyjątkowości człowieka pośród innych istot, tym samym na zawsze separując nas od świata?

Piotr Kosiewski

Redagując własną twórczość

Stos zdjęć Zbigniewa Libery i Łukasza Chotkowskiego stawia pytania o wiarygodność fotografii. Jego wydanie to także dobry pretekst, by spojrzeć ponownie na twórczość jednego z kluczowych artystów dla polskiej sztuki ostatnich dekad

Maciej Topolski

Błąd w realności

Obrazy kreowane przez sztuczną inteligencję podważają tak naprawdę fundamenty fotografii: żeby powstać, nie potrzebują ani aparatu, ani światła.

Kuba Więcek

Hoshii oznacza pragnienie

Japończycy mają holistyczne podejście do sztuki. Nie chodzi wyłącznie o muzykę, ale o całą estetykę, która towarzyszy dźwiękom

z Jakubem Woynarowskim rozmawia Olga Drenda

Kontemplacja tła

W anime często zawiesza się akcję na chwilę, żeby zwrócić uwagę osoby oglądającej na pejzaż, w którym rozgrywają się przedstawione wydarzenia. Otoczenie, teren i architektura, jest równie ważne jak bohaterowie

Diana Dąbrowska

Najspokojniejszy z buntowników

W „Perfect Days” Wim Wenders razem ze scenarzystą Takumą Takasakim zapraszają nas do Japonii, do świata pana Hirayamy, osoby niezwykle wyciszonej i skupionej na swoich aktywnościach. Co możemy powiedzieć o tym niezwykłym, aczkolwiek dość osobliwym człowieku

Anka Wandzel

Botaniczna Marie Kondo

Wyobraź to sobie. Robisz zdjęcie. Sprawdzasz nazwę. A potem zwracasz się do rośliny i pytasz: „Cześć, jak się masz?”, i z ciekawością wysłuchujesz jej odpowiedzi. Nie dlatego, że jest piękna. Tylko dlatego, że naprawdę chcesz wiedzieć, co u niej

Diana Dąbrowska

Mistyka z kopalni

„Mieszanka absurdalnej satyry Felliniego i mistycznego rytualizmu Tarkowskiego…” – tak pisano przed laty o jednym z najoryginalniejszych filmów, jaki kiedykolwiek powstał w polskim kinie

Anna Marchewka

Anna Świrszczyńska: Wszystko jest we mnie

Joginka i jaroszka, uprawiająca jogging na Plantach. Feministka, gorszycielka i ekolożka. Miłośnica życia i – przede wszystkim – prowodyrka rozróby w poezji

Diana Dąbrowska

Nowi członkowie rodziny

Czy androidy mogą stać się naszymi przyjaciółmi?

Olga Drenda

Drenda: wybieram „Daleko od szosy” zamiast Annie Ernaux

Maciej Jakubowiak chciałby oddać hołd swoim korzeniom, wpisując się w wyznaczone już wcześniej literaturą ramy, a tymczasem mama i babcia wciąż z nich umykają.

Jakub Majmurek

W Oscarach nigdy nie chodziło tylko o filmy

Jedni złoszczą się na Oscary, że są zbyt zachowawcze, inni, że stały się ofiarą „politycznej poprawności”. Wciąż jednak śledzimy nominacje i trzymamy kciuki za naszych faworytów. Magia Hollywood jeszcze działa.

Diana Dąbrowska

Czy życie jest gdzie indziej?

Film "Jedz, módl się, kochaj" zawsze sprawiał mi pewne kłopoty. Z jednej strony jestem w stanie identyfikować się z potrzebą wielkiej zmiany granej przez Julię Roberts bohaterki, z drugiej zaś – mam świadomość tego, że urokliwa baśń Ryana Murphy’ego to potomek niezbyt uczciwego mariażu popkultury i poradnikowej psychologii.

Mateusz Burzyk

Geopolityka Jana Pawła II

Wbrew tytułowi głównym bohaterem "Nie naszego papieża" wcale nie jest Jan Paweł II. Z książki dowiadujemy się raczej o tym, o czym za jego pontyfikatu się nie mówiło – szczególnie w Polsce.

Piotr Kosiewski

Zbierajmy sztukę współczesną

W ostatnim czasie wiele pisze się o rynku sztuki w Polsce, o rozwoju galerii prywatnych i wzroście liczby osób nabywających współczesną twórczość. A kim są ci, którzy dokonują zakupów i tworzą kolekcje?

Diana Dąbrowska

Tajemnice prawdziwych mężczyzn

W „Psich pazurach” Campion wchodzi do świata westernu, czyli gatunku, który przez długie dekady realizowali na całym świecie niemalże wyłącznie mężczyźni.

Agnieszka Piskozub-Piwosz

Wciąż katolicka, ale inaczej

W Irlandii czymś normalnym był wpływ biskupów na każdy aspekt życia: od ingerowania w zapisy konstytucji po zakaz sprzedaży tamponów. Po latach nic z tego nie zostało. Czy Kościół w Polsce czeka podobny los?

Ewelina Kaczmarczyk

Przyjaźń ponad granicami

O kryzysie humanitarnym na pograniczu polsko-białoruskim opowiadają aktywistki, dziennikarze, media, politycy oraz organizacje pozarządowe. A co do powiedzenia ma o nim literatura?

Agnieszka Budnik

Ślady na piasku

Nieprawomyślnym kronikarzom i pisarkom sprzeciwiającym się uproszczonym narracjom należą się opieka i ochrona. „I jest rzeczą słuszną, by taką ochronę inicjowali inni pisarze i pisarki” – kwitowała Toni Morrison, pierwsza czarna laureatka literackiej Nagrody Nobla. Słowa te uderzają z podwójną mocą, gdy przyjrzeć się zamieszaniu wokół palestyńskiej pisarki Adanii Shibli.

Anna Marchewka

Pocieszki

Cosy crime stories, powszechnie nazywane też „powieściami kocykowymi”, niosą ciepło i pokrzepienie. Jednak zdecydowanym zwolennikom czarnego kryminału nie zawsze po drodze z tą usilnie przytulną atmosferą.

Monika Świerkosz

Frankenstein. Przemiany potwora

Mamy dziś Frankensteina politycznego, psychoanalitycznego i queerowego. Monstrum symbolizuje tak rewolucję francuską, jak zemstę na ojcu czy homoerotyczne pragnienie. 18-letnia pisarka stworzyła wielowarstwowy nowoczesny mit.

Diana Dąbrowska

Pot i modlitwa

Czy pobyty w saunie mogą przeobrazić się w rytuał? Oczyszczający nie tylko ciała, ale przede wszystkim zranione dusze.

Michał Sowiński

Gramatyka uważności Iris Murdoch

Wiara w możliwości powieści, która może żonglować językami i perspektywami, czyni z Iris Murdoch jedną z najważniejszych twórczyń XX w.

Maria Karpińska

Nie tylko autorka Muminków

„Szkoda mi ludzi, którzy znają Tove Jansson tylko jako autorkę Muminków” – pisze we wstępie do ostatniego tomu opowiadań Jansson fiński pisarz Philip Teir. I rzeczywiście Jansson jest jednym z niewielu ludzi pióra, o których lepiej niż „pisarka” mówić „artystka”, i to – przy odrobinie patosu – przez wielkie „A”.

Karolina Sulej

Jak przestałam się martwić i pokochałam gamedev

Jestem reporterką. Mam stworzyć grę komputerową. W co ja się wpakowałam?

Teresa Walas

Wisławy Szymborskiej biografie alternatywne

Poszukajmy w rzeczywistym życiorysie noblistki możliwych miejsc biograficznego rozwidlenia, proponując inne potencjalne wersje jej życia.

Zbigniew Mikołejko

Wyuzdanie kamieni

Średniowieczne rzeźby sakralne to nie tylko natchnione postaci świętych i królów, ale też sprośne figury rozpasania i fizjologicznej wulgarności. Wśród nich feministyczne interpretacje wyniosły na piedestał żeńską postać, zwaną Sheela-na-Gig.

Diana Dąbrowska

Post scriptum do życia

Gdybyście do wieczności mogli zabrać tylko jedno wspomnienie z całego życia, co by to było?

Karolina Broda

Édouard Louis. Wyścig z samym sobą

W twórczości Édouarda Louisa wszystko jest paradoksalne – ostatecznym punktem ucieczki, kulminującym wszystkie jego wysiłki, jest napisanie książki o tym, od czego próbował uciec…