Miesięcznik Znak

Prenumeruj Znak

Konto użytkownika

Szymon Kowalski

Przeczytaj mnie raz jeszcze

Spacer po Oxfordzie, podróże ze zmarłą matką, rodzinne waśnie czy wyrafinowane analizy listów pisanych przez czwartoklasistów – w zasadzie wszystko.

Maria Karpińska

Przesłonięte twarze

„Wchodzę do dużego, jasnego pokoju, pośrodku stoi stół, a wokół niego dziesięć krzeseł. W kącie na wózku inwalidzkim siedzi kobieta, jej ciało oblepiły muchy” – tak zaczyna się jedno z opowiadań Adelheid Duvanel. To co? Wchodzimy czy czekamy na progu?

Kamila Dzika-Jurek

Idźmy warstwami

„Nikt nie powinien umierać w lato” – ten głos, tak jak wiele mu podobnych ze zbioru opowiadań Radosława Kobierskiego „Na wulkanie", wytrąca nagle czytelnika ze ścieżki płynnego stylu, z jaką ta proza z początku gładko pracuje.

Ilona Klimek-Gabryś

W poszukiwaniu światła

We Wszyscy zakochani nocą „Mieko Kawakami" powraca do wątków znanych z jej twórczości, czyli portretowania relacji międzyludzkich w patriarchalnym społeczeństwie japońskim.

Kamila Dzika-Jurek

Delikatne

Czytając „Dawną stolicę" Yasunariego Kawabaty, japońskiego pisarza i poety (noblisty z roku 1968), dość szybko orientujemy się, że weszliśmy w coś zachwycająco osobliwego.

Karol Kleczka

Ubite na sztywno

Masło jest u Asako Yuzuki synonimem luksusu, ale i metaforą – gęstego, zmysłowego śledztwa dziennikarskiego głównej bohaterki Riki; pieczołowicie przyrządzanej manipulacji prowadzonej przez wywiadowaną w areszcie blogerkę kulinarną Kajii. Wreszcie kobiecej wolności: bo jeśli kobieta może zjeść kostkę masła, to może pozwolić sobie na wszystko.

Diana Dąbrowska

Intuicja i temperament

Jak stwierdził Michel de Montaigne: „O niektórych sprawach życia nie godzi się mówić jak w traktacie filozoficznym – porządnie i bezosobowo”.

Michał Jędrzejek

Historie bulwarowe

Syn polskich imigrantów Leon Czolgosz wiedziony ideami anarchistycznymi w 1901 r. dokonał zamachu na prezydenta USA Williama McKinleya.

Karolina Broda

Ukojenie w filmach

„Filmy na życie: to próba kategoryzacji kina wedle indywidualnie podyktowanych potrzeb. Autorka zamiast zestawień filmowych układanych zgodnie z tematami, reżyserami czy aktorami decyduje się na katalog sprywatyzowany, skrojony pod potrzeby emocjonalne oglądających.

Ilona Klimek-Gabryś

Radosne przyjęcie

Wszyscy moi bliscy wiedzą, że kocham Muminki. Nie mogłabym zatem przejść obojętnie obok "Świata Muminków".

Mateusz Burzyk

Więcej niż rosnący nos

Rozpoznajemy tę bajkę po pierwszym zdaniu: „Był sobie kawał drewna…”.

Michał Jędrzejek

Piękno zębatych kół

Czy wiecie, dlaczego wskazówka zegara obraca się w prawo? Czemu doba ma 24 godz., a godzina 60 min? Wreszcie co wspólnego z zegarami ma mała kieszonka umieszczona w prawej kieszeni większości jeansów?

Maja Cyroń

Amulety same się okazują

Mimo swojej ogólnoświatowej popularności skandynawski minimalizm może w Polsce natrafić na silny opór.

Karol Kleczka

Ja to nie ja

Pod choinkę sprawdzi się literatura nie tylko dobra, lecz również elegancka. Ze świecą szukać serii, która lepiej spełni te warunki niż wytworna ArtRage’owa „Cymelia”.

Karolina Broda

Listy poza konwencją

Wymieniana korespondencja funkcjonuje jako rodzaj lapidarnych i nieregularnych komentarzy do spraw zajmujących w codzienności obojga.

Michał Przeperski

Anatomia przystosowania

Kolaboracja to jeden z najtrudniejszych i najbardziej niewdzięcznych dla badaczy tematów w najnowszej historii Europy.

Krzysztof Wołodźko

Przywracanie pamięci

Moja babka, Seweryna Wołodźko z domu Gościmińska, nauczycielską drogę zaczynała przed II wojną światową.

Kamila Dzika-Jurek

Historia w skali ludzkiej

Początek II wojny światowej kojarzy się z wrześniowym świtem, kiedy Niemcy zbombardowali składnicę wojskową na Westerplatte.

Janusz Poniewierski

Brunatny odcień katolicyzmu

Księża Hitlera to znakomita – świetnie napisana i dobrze udokumentowana – rozprawa historyczna ukazująca ukąszenie części niemieckiego Kościoła katolickiego przez ideologię nazistowską.

Karol Kleczka

Czy Bóg mówi po grecku?

Wykłady Giffordowskie Jaroslava Pelikana z lat 1992-1993 skupione są na trójce ojców kapadockich: Grzegorzu z Nazjanzu, Grzegorzu z Nyssy, Bazylim z Cezarei, i siostrze dwóch ostatnich Makrynie Młodszej, którą ze względu na wkład filozoficzno-teologiczny wypadałoby dziś określić kapadocką matką. Książka ma erudycyjny charakter, przy czym to nie suchy naukowy dyskurs, lecz intelektualna przygoda.

Michał Jędrzejek

Teologiczny rollercoaster

W wydanym blisko 20 lat temu numerze „Znaku” pt. Porzuceni mistrzowie jednym z owych „porzuconych” był Carl Gustav Jung.

Maria Świątkowska

Zejście do piwnicy

Dorobek Mateusza Pakuły jawi się jako konsekwentnie budowana całość. Funkcję powtórzeń w jego twórczości można odczytywać w kluczu traumatycznym – i to nie tylko na poziomie intymnym, ale też jako sposoby przejawiania się traumy historycznej.

Diana Dąbrowska

Schizofrenia to nie wyrok

„Schizofrenia, bardziej niż jakakolwiek inna choroba umysłowa, jest w potocznej świadomości utożsamiana z obłędem. (…) Z przyjacielem powtarzającym, że rząd zainstalował w jego mieszkaniu kamery” – stwierdza Jeffrey A. Lieberman w „Rozpadzie umysłu. Biografii schizofrenii".

Ilona Klimek-Gabryś

Czy jestem swoją chorobą?

Gdy Rachel Aviv miała sześć lat, trafiła do szpitala jako najmłodsza anorektyczka na oddziale.

Maja Cyroń

Postaraj się bardziej

Ból wywoływany przez neurotypowy świat jest jednym z tych, na które nikt jeszcze nie wynalazł tabletek.

Ilona Klimek-Gabryś

Dar wyobraźni

Kącka, nieustannie zmagając się z materią języka, konstruuje opowieść o relacji z neuroróżnorodną córką niejako na przekór temu, co dzieje się od jakiegoś czasu w przestrzeni publicznej, gdzie pojawia się duża potrzeba nazwania swojej inności.

Kamila Dzika-Jurek

Pizza z mięsem

Dwie poprzednie powieści Łukasza Barysa – „Kości, które nosisz w kieszeni" (2021) i „Jeśli przecięto cię na pół" (2022) – były o języku prowincji i jej mgławicowych historiach. Najprościej mówiąc: o literaturze.

Artur Madaliński

Bolesna nierzeczywistość

Zakład dla Sierot w Crăiești pomalowali na niebiesko, ale i tak nie jest to dobre miejsce.

Mateusz Burzyk

Głębia teraźniejszości

Giorgio Agamben ma szansę stać się pierwszym światowej klasy filozofem, którego wszystkie kluczowe teksty będą dostępne w języku polskim za jego życia.

Ilona Klimek-Gabryś

Gra z kryzysem

Dobroczyński i Jucewicz to sprawdzony duet – świetny opowiadacz i uważna dziennikarka, która wie, kiedy przerwać, kiedy dopytać, kiedy skierować rozmowę na inny tor.

Karolina Broda

Bardzo realna nienawiść

Od lektury tej pozycji jeży się włos na głowie.

Karol Kleczka

Parenting stanu wyjątkowego

„Być może te wszystkie stronice wypełniane listem do ciebie nie są niczym innym niż podarunkiem w formie czegoś, co sama chciałam dostać – słów umożliwiających podróż poprzez genealogie różnicy. (…) Mapą, która przybliży cię ku innym możliwym światom” – pisze do córki Julietta Singh w przepełnionym emocjami eseju o macierzyństwie w kończącym się świecie.

Diana Dąbrowska

Bez wstydu

Jak pisała Nina Brochmann: „Macica to uparty i pełen determinacji organ, nigdy nie porzucający nadziei na zapłodnioną komórkę jajową. I to mimo że rozczarowanie przynosi jej każdy kolejny miesiąc”.

Paulina Jóźwik

Stos zamkniętych pudełek

W czasie choroby bezimienna narratorka sięga po pewną książkę i odnajduje w niej dedykację podpisaną przez jej dawną miłość. Ta sytuacja staje się pretekstem do opowiadania o ważnych dla niej ludziach i relacjach z nimi. Każdy z czterech rozdziałów poświęci kolejno: swojej dziewczynie, przyjaciółce, kochankowi i kobiecie, która wyznaczyła jej sposób postrzegania innych. Intryguje również […]

Michał Jędrzejek

Jak żyć

Przyjęliby oni chyba z zadowoleniem definicję, którą przywołuje Pierre Hadot: filozofowie są wychowawcami. Nie tyle wychowawcami młodzieży, ile przede wszystkim samych siebie i swoich rówieśników. Przy czym „filozof nie uczy ludzi określonego zawodu, ale stara się przemienić ich wrażliwość, charakter, sposób patrzenia na świat czy odnoszenia się do innych ludzi”. Dlatego filozoficznym pytaniem par excellence […]

Diana Dąbrowska

Córka swojej matki

Pejzaż dobrej kobiety jest opowieścią podwójnie biograficzną. Carolyn Steedman przygląda się swojemu dzieciństwu w robotniczym Londynie lat 50. Równocześnie rozlicza się z pragnień i bolączek, które naznaczyły młodość jej matki, urodzonej w latach 20. XX w. tkaczki z Lancashire.

Karol Kleczka

Czyja jest Rabka?

„Ożeniłem się z rabczanką, więc mam obowiązki rabczańskie” – pomyślałem, gdy tylko zobaczyłem zapowiedź najnowszej książki Beaty Chomątowskiej poświęconej tej uzdrowiskowej miejscowości.

Paulina Jóźwik

Coś więcej

Dobrze czasem wyjść poza swoją bańkę literackich wyborów, bo można trafić na książkę, jaka wywoła emocje podobne do tych, które czuło się podczas odkrywania pierwszych lektur w dzieciństwie.

Ilona Klimek-Gabryś

Piękno i brutalność

Autor nominowanego do Bookera Białego głodu w kameralnej powieści Sielanka pogrywa z konwencją literatury pastoralnej, ukazując jeden letni dzień z życia małej wiejskiej społeczności nad jeziorem Północy.

Karolina Broda

Od starości nie ma ucieczki

W najnowszej książce Eribona odnajdujemy znaną już z Powrotu do Reims autobiograficzną formę.

Karolina Koprowska

Niezwykły żywot Nechemii Kohena

W losach Nechemii Kohena z Komarna skupiają się zbiorowe niepokoje i nadzieje, które przynosi burzliwy w europejskiej i zarazem żydowskiej historii wiek XVII

Emilia Konwerska

Umiarkowanej wielkości szklaneczki

Rozszczepienie tożsamości bohaterek millennial novels jest wyjątkowym i nowatorskim tropem w literaturze. Doprowadza młode kobiety do ostatecznego i pełnego rozpaczy pytania: czy ja istnieję naprawdę?

Mateusz Burzyk

Codzienność zamiast buntu

Ludowa historia przemysłowego i pogranicznego regionu, zbiorowy bohater, czyli krnąbrne wobec silnych i bogatych chachary, obalenie stereotypów Ślązaka jako pokornego i zdyscyplinowanego oraz kobiet jako niezdolnych do fizycznej pracy i politycznie biernych – wiele pomysłów i wysokie stawki, lecz w gruncie rzeczy wyszła z tego wszystkiego dość tradycyjnie opowiedziana historia.

Paulina Jóźwik

Kawałki duszy

Po wielu latach od publikacji ostatniego zbioru opowiadań Margaret Atwood powraca z kolekcją 15 historii, w których odmienia motyw śmierci i utraty przez przypadki. Odchodzą zwierzęta, przyjaciele, najbliżsi, pamięć, ale też rzeczywistość, do której było się przywiązanym.

Diana Dąbrowska

Delikatny futerał

Czy będziemy żyć kiedykolwiek w republice wolnych ciał? Bądźmy realistami; żądajmy niemożliwego.

Basia Małecka

Cztery siostry i nic więcej

Jest tak jak w Małych kobietkach – są cztery kochające się, dorastające razem siostry, jest matka oddana wychowaniu córek, nieobecny ojciec i chłopak (nie z sąsiedztwa, ale ze szkoły) dobrze sytuowany, lecz samotny. I żeby nawiązanie było wystarczająco czytelne, powieść L.M. Alcott to ukochana lektura sióstr Padavano.

Ilona Klimek-Gabryś

Wymyślanie tego, co się przeżyło

Lata temu mówiliśmy o sobie na Facebooku w trzeciej osobie i wydawało się to uprawnione, narracyjne, stawaliśmy się postaciami literackimi, nie obrażając nikogo.

Karol Kleczka

Kto ukradł marzenia

Na odosobnionej irlandzkiej wyspie lądują Anglik i Francuz. Brzmi jak początek kawału? Zapewne, ale podczas czytania Kolonii śmiech grzęźnie w gardle.

Maria Karpińska

18 domów Lucii Berlin

Lucia Berlin za każdym razem tworzy dom, który mógłby być tym docelowym. Za każdym razem musi go jednak porzucić

Tomasz P. Terlikowski

Czego wolałbyś nie wiedzieć o Kościele w Polsce

Wielogodzinne rozmowy Ignacego Dudkiewicza z biskupami pokazują, jak płytkie są rozważania wielu z nich, jak mało pogłębione, jak hierarchowie są nieświadomi nie tylko zmian w świecie, ale nawet w codziennym życiu