fbpx
Ilona Klimek-Gabryś październik 2016

Cichy smutek

Moyan – bohaterka pierwszego opowiadania ze zbioru Złoty chłopak, szmaragdowa dziewczyna – jako dziecko stara się uratować martwe kurczątka, próbując włożyć je do skorupek po jajkach. Wraz z upływem czasu przekonuje się, że podobny schemat działania stanowi istotę życia: „każdy dzień chciałoby się włożyć z powrotem do skorupki jak kurczaka, ale on się nie nadaje”.

Artykuł z numeru

Jak postępuje moralność

Jak postępuje moralność

Z takim poczuciem niedopasowania, bezsensu czy pustki muszą zmierzyć się wszyscy bohaterowie Yiyun Li: współcześni Chińczycy żyjący w świecie niezwykłej intensywności. W grze, gdzie granice między miłością i nienawiścią niebezpiecznie się zacierają, decydują się na zastosowanie strategii pragmatyzmu i dystansu. Mimo że doświadczają cierpienia, samotności, zdrady czy śmierci bliskich osób, nie wycofują się. Wybierają trwanie w cichym smutku. Ale, paradoksalnie, to on właśnie boli najbardziej: skazuje bowiem na nieustanną niepewność, konieczność wychodzenia ku innym ze świadomością, że los często niespodziewanie przemienia to, co bliskie i ważne, w to, co obce i warte zapomnienia. Przeszłość jest jednak obecna zbyt mocno, by dało się ją tak po prostu wymazać. Powraca, gdy udaje się osiągnąć pozorny spokój, zmusza ludzi do funkcjonowania we wspólnych światach i zostawania swoimi zakładnikami.

Yiyun Li jest mistrzynią krótkiej formy. Z niezwykłą wrażliwością pokazuje, że cichy smutek staje się tym głębszy, im bardziej wypływa z dobroci i potrzeby zrozumienia. Ale przekonuje jednocześnie, że to właśnie on pomaga nauczyć się żyć z tym, co może wydawać się nie do zniesienia, oraz znaleźć rodzinną bliskość wśród pozornie obcych ludzi. A przecież trwanie w tym smutku razem z innymi zawsze oznacza: trochę mniej samotnie.

 _

Yiyun Li

Złoty chłopak, szmaragdowa dziewczyna

tłum. Michał Kłobukowski,

Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2016, s. 256