Jest wczesny poranek, Kajetan Rost stoi przy oknie z kubkiem kawy i nigdzie nie idzie. Po prostu nie mógł już spać. Perspektywa uliczki niknie jeszcze w mroku. Ciemną szarość przedświtu rozrywają jedynie regularne eksplozje świateł awaryjnych furgonetki rozwożącej pieczywo. Rost widzi kierowcę, który uwija się przy skrzynkach z bułkami. W kąciku ust mężczyzny żarzy się ognik papierosa. W pewnym momencie tamten zatrzymuje się w swojej krzątaninie i spogląda w górę.
Rost przenosi wzrok z mężczyzny na drzewa. Wielkie topole stojące przy ulicy uginają się pod naporem wiatru. Złapał się ostatnio, że coraz częściej się przy nich (na nich) zatrzymuje. Bywają takie momenty w natłoku codziennych spraw, że Rosta zaskakuje wręcz ich istnienie. Żyje wszak w kraju, który nienawidzi drzew. Jego medialna bańka codziennie puchnie od przygnębiających informacji o kolejnych wycinkach. Drzewa w kraju Kajetana Rosta to zasób, który się pozyskuje. Gdy któregoś dnia Rost uświadomił sobie, że większości drzew w jego kraju nie jest dane osiągnąć pełnej dorosłości, nie mógł pozbyć się wrażenia, że to dokładnie tak jak z uśmiercaniem mlecznych cieląt. Ich mięso jest wszak najdelikatniejsze. Wzdrygało nim to nawet wtedy, gdy jeszcze mięso jadał.
Ta pączkująca w nim czułość względem drzew trochę go przestraszyła. Kojarzyła mu się bowiem z tymi dziwnymi ludźmi, którzy odziani w lniane szaty, przytulają się do brzóz. Nie zna ani jednej takiej osoby, szczerze mówiąc, nigdy nikogo takiego nawet nie widział. Uważa jednak takie zachowania za skrajnie pretensjonalne. Kajetan z ostrożnością podszedł więc do przemiany, która w nim zaszła. Wzruszały go jednak te drzewa. Nic nie mógł na to poradzić. Wzruszało go to, że po prostu są obok.
Z czasem przyswoił sobie kilka naukowych faktów. Rośliny żyją na Ziemi ok. 700 mln lat.
Stanowią 90% biomasy na naszej planecie.
Większość ich gatunków potrafi przetrwać zniszczenie na wielką skalę. Pozbawienie części ciała nie skutkuje w przypadku roślin śmiercią. Potrafią się przeorganizować, podzielić, rosnąć dalej i rozmnażać.
Żadna z tych sztuk nigdy nie udała się człowiekowi.
Jeżeli przedłużanie gatunku i sukces reprodukcyjny jest podstawowym celem istnienia żywych istot na tym padole, pomyślał Rost, to trudno nie odnieść wrażenia, że człowiekowi idzie w tym wyścigu zdecydowanie gorzej niż roślinom. Że to one rządzą, a nie on.
Choć człowiek oczywiście myśli inaczej.
A co one myślą? – pomyślał, dopijając kawę, i od razu uświadomił sobie absurdalność tej refleksji. Lniani przytulacze drzew dziarsko wkroczyli w horyzont wyobraźni z tryumfalnymi uśmiechami na twarzach. Odpędził ich. W pytaniu o to, co myślą drzewa, objawiła się Rostowi cała groza osuwającego się spod nóg gruntu. Fundamentu, na którym stał świat. Bo pojedynczo może nie myślą nic. Ale co myśli las? Albo park? Naukowcy już wiedzą, że drzewa potrafią się ostrzegać przed niebezpieczeństwem, odczuwać strach i dzielić zasobami – wodą i mikroelementami. Do takich wymian dochodzi także między gatunkami.
