„Gdy nie zjem posiłku, wyrzucę choć odrobinę, ona klaszcze mi w głowie” – tak o anoreksji mówi Paulina, bohaterka zbioru reportaży Głodne. Zdanie to dobrze wprowadza w tematykę zaburzeń odżywiania, gdyż pokazuje, jak bardzo osobami, których one dotykają, rządzi ich choroba. Stabach przygląda się nie tylko lepiej znanym obliczom tych zaburzeń, czyli anoreksji i bulimii. Pisze także o ortoreksji, czyli obsesji na punkcie zdrowego odżywiania, fitoreksji polegającej na przesadnej dbałości o sylwetkę oraz o kompulsywnym jedzeniu, w tym jego dość mrocznym obliczu: zespole jedzenia nocnego. Dotknęło ono trenera personalnego Arka, który rano budził się otoczony opakowaniami po jedzeniu – jedynym śladzie po tym, co się wydarzyło, gdy, jak mu się wydawało, spał. Nie pomija też przerażającego wątku dotyczącego „pro any” (professional anorexia). Jej wyznawczynie i wyznawcy – określani motylkami – promują anoreksję jako pożądany styl życia i negują fakt, że jest ona chorobą.
Wspólną cechą wszystkich zaburzeń odżywiania jest trudność związana z ich leczeniem. Przywołane przez reporterkę historie pokazują, że choroba często wraca, nawet gdy wydaje się, że została pokonana. W publicznych szpitalach chorym niełatwo jest funkcjonować wraz z pacjentami z innymi zaburzeniami, a kilkutygodniowe turnusy w wyspecjalizowanych ośrodkach kosztują kilkanaście tys. zł. W dodatku chorzy są mistrzami kamuflażu i przez długi czas sami przed sobą ukrywają problem. Tym ważniejsze jest zatem budowanie społecznej wrażliwości i uczenie się języka, którym będziemy się mogli posługiwać, rozmawiając o zaburzeniach odżywiania. Głodne niewątpliwie mogą być w tej kwestii pomocne.
Klaudia Stabach Głodne. Reportaże o (nie)jedzeniu Wydawnictwo Wielka Litera, Warszawa 2023, s. 240
