fbpx
fot. Wydawnictwo IFiS PAN
Mateusz Burzyk czerwiec 2024

Głębia teraźniejszości

Giorgio Agamben ma szansę stać się pierwszym światowej klasy filozofem, którego wszystkie kluczowe teksty będą dostępne w języku polskim za jego życia.

Artykuł z numeru

Jak żyć w ciałopozytywnym świecie

A to za sprawą wydanych właśnie książek: Stasis, Horkos, Opus Dei, Najwyższe ubóstwo i Oikonomia. Brakuje już tylko L’uso dei corpi (Użytku z ciał), która wieńczy rozpisany na lata projekt Włocha.

Gdy wydawało się, że po Homo sacer i Stanie wyjątkowym Agamben pisać będzie bardziej publicystycznie, opublikował erudycyjną Oikonomię. Okazała się ona zwornikiem całego cyklu o świętym człowieku, z którego rozchodzą się linie tematyczne prowadzące do innych części projektu.

Oikonomia zbiera w jedno dwie wielkie tradycje badań, wcześniej traktowane jako rozłączne: Foucaultowskie biopolitykę i studia nad rządzeniem oraz niemiecką filozofię polityczną wyrastającą z polemik między Carlem Schmittem a Erikiem Petersonem. Z jednej strony Agamben pokazuje w niej, jak mocno nowożytne koncepcje polityki i ekonomii zanurzone są w teologii wczesnego chrześcijaństwa, a z drugiej, jak bardzo ten paradygmat determinuje ramy funkcjonowania współczesnych demokracji. Dzięki temu dostrzega np., że media odgrywają dziś rolę analogiczną do hymnów śpiewanych na cześć Boga – otaczają władzę chwałą niezbędną dla jej skuteczności.

Nowe tłumaczenia zawierają bogaty aparat krytyczny, pozwalają śledzić ewolucję pojęć w zachodniej filozofii, co sprawia, że także w tej warstwie wydobyty zostaje dług zaciągnięty przez współczesności w przeszłości.


Giorgio Agamben Oikonomia. Królestwo i chwała tłum. Piotr Laskowski, Sebastian Matuszewski, Piotr Michalik, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2023, s. 450