fbpx
Anna Marchewka marzec 2018

Nie taka znowu „inna”

Wbrew pokutującym przekonaniom o radykalnej odmienności fantastyki (w tym fantasy) od tzw. literatury głównego nurtu i konieczności stosowania nieznanych szerzej zasad i narzędzi do jej opisu Katarzyna Kaczor użyła tej samej metody oraz siatki pojęciowej, jakie zastosowano w słynnej już Literaturze polskiej po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu.

Artykuł z numeru

Spór o Franciszka

Spór o Franciszka

Działanie podjęte przez badaczkę przyniosło świetne wyniki: odkrywa przed czytelnikami i czytelniczkami, że fantastyka i fantasy to też literatura. Zaletą książki jest jej przystępność: nawet ci, którym prace Bourdieu nie są znane, nie odczują trudności poznawczych, bo autorka zadbała o wprowadzenie teoretycznej podstawy. Rozprawa Kaczor jest historyczno-teoretycznoliteracką przewodniczką po tych częściach współczesnej polskiej literatury i życia literackiego, które do tej pory traktowane są jako osobne i rządzące się „innymi” prawami.

Kaczor relacjonuje przebieg karier i tranzytów Andrzeja Sapkowskiego, Anny Brzezińskiej, Jacka Dukaja, Szczepana Twardocha czy Wita Szostaka, wskazuje na znaczenie nagród z Polski i ze świata, by pokazać mechanizmy działające w tym literackim polu. Poznawanie nowego dla wielu terytorium przebiega bez zakłóceń, w czym pomaga dodatkowo kalendarium umieszczone na końcu książki, a potężna bibliografia ułatwia samodzielne śledzenie wybranych wątków. Jak na pracę odwołującą się do socjologii kultury przystało, wyniki badań zostały również zaprezentowane na osobnych, kolorowych planszach z diagramami i wykresami. Książkę Kaczor zwyczajnie trzeba przeczytać. Lata narzekań na niezagospodarowanie polskiej fantastyki właśnie dobiegły końca.

Katarzyna Kaczor

Z „getta” do mainstreamu. Polskie pole literackie fantasy (1982–2012)

Wydawnictwo Universitas, Kraków 2017, s. 388