Reporterski debiut Joanny Gierak-Onoszko to jednak nie tylko przybliżenie jednostkowej historii chłopca, ale rozległy opis tragicznych losów tysięcy dzieci, które podzieliły jego los.
Potomkowie Piewszych Narodów, Inuitów i Metysów, pozbawiani byli godności na większości etapów swojego życia – poprzez przerywanie więzów z rodzicami i bliskimi, odseparowanie od języka, przekonań i obrzędów, które charakteryzowały ich kultury, ale też zawłaszczanie ważnych dla ich społeczności symboli. Duchowe, kulturowe, fizyczne, emocjonalne i seksualne wykorzystywanie, które spadło na dzieci z rąk katolickich i świeckich wychowawców, rówieśników i rządu, dającego na wszystko ciche przyzwolenie, doprowadziło je do granic psychicznej wytrzymałości, której skutkiem były niesione przez całe życie traumy, ale też, nierzadko, samobójstwa.
Reporterka przybliża nam świat, jaki przeraża, budzi sprzeciw i złość na tych, którzy o wiele za późno zdecydowali się zareagować. Uświadamia też, że nasze przekonania i dobre intencje zawsze niosą za sobą kulturowy bagaż, który może być opresyjny i krzywdzący dla innych.
27 śmierci Toby’ego Obeda to lekcja przyznawania się do błędu, przepraszania i brania odpowiedzialności za wyrządzone przez siebie krzywdy, którą każdy z nas powinien odrobić.
–
Joanna Gierak-Onoszko
27 śmierci Toby’ego Obeda
Wydawnictwo Dowody na Istnienie, Warszawa 2019, s. 343