Warto to zrobić tym bardziej, że komiks zdążył zainspirować oraz ośmielić polskich i zagranicznych rysowników gotowych podejmować w swoich pracach tematykę Zagłady (by wspomnieć chociażby Achtung Zelig Krzysztofa Gawronkiewicza i Krystiana Rosenberga czy Drugie pokolenie Michela Kichki).
Mój ojciec krwawi historią – pier-wsza część opus magnum Spiegelmana wychodzi w Stanach Zjednoczonych w 1986 r. i niemal natychmiast dzieli nie tylko recenzentów (często bezradnych wobec braku, w ich przekonaniu, spójności między formą i treścią Mausa), ale także opinię publiczną. Nic dziwnego, skoro czytelnicy przez lata przywykli do dominacji dyskursu historycznego, z centralnym miejscem świadectwa ocalałego jako podstawowego nośnika wiedzy o Holokauście. Na pierwszy plan wysuwa się pytanie: jak o sprawach śmiertelnie poważnych można mówić za pośrednictwem komiksu – medium mocno osadzonego w popkulturze, z łatką niewyszukanej rozrywki dla mas? Termin „powieść graficzna”, służący wydzieleniu zamkniętych, dłuższych i poważniejszych historii, jest jeszcze w powijakach. Nie mówiąc o silnej tabuizacji samej Zagłady, przejawiającej się m.in. w podejrzliwości wobec reprezentacji wychodzących poza oswojony kanon świadectw, opracowań historycznych czy powieści autobiograficznych. Był zatem Maus co najmniej podwójnie „obciążony” – z jednej strony, już na starcie, formą, z drugiej natomiast konstrukcją bohatera: Władka Szpigelmana, któremu udało się przeżyć piekło.
Człowiek, więzień, świadek
Ten bowiem nie jest postacią kryształową. Wręcz przeciwnie – w oczach narratora, dorosłego syna – jawi się jako człowiek niezwykle wymagający, zgorzkniały, paranoicznie oszczędny i złośliwy. Trudno oszacować, na ile są to cechy wrodzone Władka, a na ile nabyte wraz z pozagładową traumą. Pewnym jest natomiast, że uczynienie ojca zwykłym, a nawet słabym człowiekiem, wymagało od autora nie lada odwagi. Tym bardziej że prezentowany przez nestora rodu zestaw cech łatwo przekuć w stereotyp Żyda: liczącego pieniądze, przekonanego o własnej wyjątkowości, oschłego dla bliskich. Co więcej – w trakcie lektury rodzi się nieśmiało pytanie: czy gdyby nie wspomniane cechy (przy założeniu, że nie są wynikiem wojennych doświadczeń), Władek przeżyłby pobyt w obozach? Stąd już blisko do jawnej, wypierającej współczucie, niechęci ze strony czytelnika. Oś fabularna obu części oparta jest na rozmowie, podczas której ojciec dzieli się z synem swoim przedwojennym i wojennym doświadczeniem. Zwierzenia sprowokowane są sytuacją tworzenia komiksu, nie zaś naturalną potrzebą skonfrontowania się z przeszłością. Wspomnienia Władka zostały włożone w ramę spotkań z dorosłym już Artiem – rysownikiem. Dlatego równolegle z narracją historyczną śledzimy relację schorowanego ojca ze zdystansowanym synem, która bardzo szybko staje się równorzędnym, obok Zagłady, tematem Mausa. Autor-narrator w pewnym momencie łączy te dwa pola, pytając retorycznie: „To znaczy, nie umiem zrozumieć nawet mojej relacji z ojcem… więc jak ja mam zrozumieć cokolwiek na temat Auschwitz?… Albo Zagłady?”. 
