Mapa kontrowersji – od noszenia przez kobiety zasłony, poprzez budowę meczetów, aż po halal i szariat – jest nie tylko wyrazem przekonań i aspiracji samych muzułmanów, ile znakiem ogólniejszych sprzeczności trapiących kulturę Zachodu.
Praca Nilüfer Göle jest syntezą z badań terenowych prowadzonych w latach 2009–2013 w 21 miastach europejskich (m.in. w Bolonii, Brukseli, Kolonii, Oslo, Paryżu, Sarajewie). Trasę wyznaczały kontrowersje i społeczne konflikty, jakie wybuchały w konkretnym miejscu wokół danej sprawy, np. obecności żywności halal w szkolnej stołówce. Celem projektu jest nie tylko rekonstrukcja argumentów, wokół których krystalizują się sporne postawy, ale przede wszystkim tworzenie eksperymentalnej przestrzeni publicznej, w której możliwe są spotkanie i rozmowa rozmaitych aktorów społecznych.
Projekt pozwala również dostrzec, jak nikły jest udział europejskich muzułmanów w toczonych na ich temat dyskusjach. W wielu społecznościach muzułmanie wciąż są traktowani jako obywatele drugiej kategorii. Książka pozwala zrekonstruować złożoną sieć tematów, które leżą u źródeł głośnych kontrowersji. Są to bowiem kwestie pośrednio tylko powiązane z islamem, a dotyczące szerszych zagadnień, takich jak obecność religii w przestrzeni publicznej czy emancypacja kobiet i seksualizacja ciała.
_
Nilüfer Göle
Muzułmanie w Europie. Dzisiejsze kontrowersje wokół islamu
tłum. Maryna Ochab
Wydawnictwo Karakter, Kraków 2016, s. 292
