Miesięcznik Znak

nr751

Angelika Kuźniak

Zielnik

Najbardziej lubiła soboty. Znikała wtedy na cały ranek. Szła na łąki i do fartucha zbierała zioła. Potem razem rozrzucałyśmy je na prześcieradle rozścielonym na stole.

z Janiną Ochojską rozmawia Marzena Zdanowska

Chodzi o to, żeby silniejszy wyciągnął rękę

Badania z 2012 r. pokazywały, że Polacy byli bardziej otwarci na przyjmowanie uchodźców – bez względu na ich pochodzenie – niż Niemcy. Dziś ta informacja już nie jest aktualna.

Józefa Hennelowa

Coraz bliżej albo coraz mniej

Badacze mówią o starzeniu się społeczeństwa, co miałoby oznaczać coraz gęstszy świat seniorów bez kłopotu przekraczających barierę stulecia. Ale to między nami, seniorami, pulsuje teraz właśnie otwierający się inny świat. Świat najmłodszego „czwartego pokolenia”.

Janusz Poniewierski

Ksiądz Mieszek: dowód na dobroć i piękno Boga

Jedną z dróg, którymi ks. Mieczysław Turek prowadził ludzi do Boga, było doświadczenie piękna. A znał się na nim wybornie i skwapliwie korzystał z każdej niemal okazji do podziwiania i kontemplacji tego, co piękne.

Jakub Sławek

Jemen – plemienne zależności

W Jemenie prezydent i rząd nie kontrolują znacznej części terytorium państwa. Secesja południowych obszarów to już właściwie fakt, a skala podziałów społecznych i wzajemnych antagonizmów jest zbyt wielka, aby w najbliższej przyszłości zdołano utworzyć wspólne państwo.

Piotr Napiwodzki

Ciało

Wbrew często przyjmowanemu poglądowi, malarstwo apokaliptyczne nie miało straszyć, lecz raczej leczyć z lęków i obaw. Pełniło taką samą funkcję jak popularne dzisiaj kino katastroficzne, które w gruncie rzeczy stanowi odpowiedź na ludzki strach.

Michał Paweł Markowski, Dobrosław Kot

Poszerzenie pola walki

To właśnie jest mit wszystkich mitów w polityce, w polityce polskiej przede wszystkim, która chłepta wystygłą krew przodków: żeby przetrwać, trzeba być jedną rodziną i jednym narodem.

Navid Kermani

Światło

Bóg jest możliwy do przedstawienia i, zgodnie z najbardziej wiarygodnymi świadectwami, rzeczywiście dostępny doświadczeniu wyłącznie jako światło – medytacja muzułmańskiego intelektualisty nad chrześcijańską sztuką i zaskakującymi podobieństwami łączącymi Hieronima Boscha i perską mistykę.

Jakub Drath

Trudna droga do oczyszczenia

Jednym z naszych najważniejszych zadań wychowawczych jest ochrona uczniów przed przemocą i nadużyciami – można przeczytać na stronie internetowej bawarskiego chóru Regensburger Domspatzen. To w nim w latach 1945–1992 ponad 500 chłopców stało się ofiarami przemocy fizycznej, a część z nich – również seksualnej. Skalę nadużyć ujawnił ponad 400-stronicowy raport przygotowany na zlecenie diecezji.

Jakub Bohuszewicz

Spór o powszechność religii

Czy istnieją społeczności tradycyjne, które wyznają ateizm? A może religijność jest zjawiskiem różnorodnym, ale występującym pod każdą szerokością geograficzną?

z Paulem Bloomem rozmawia Krzysztof Kornas

Jesteśmy religijni z natury

Dorośli zgadzali się, że zegarek może do czegoś służyć, ale według nich tygrys nie istnieje „po coś”. U dzieci było inaczej: upierały się, że wszystko – przedmioty, zwierzęta, zjawiska naturalne – zostało stworzone w jakimś celu.

z Janem Woleńskim i Jackiem Prusakiem SJ rozmawia Mateusz Burzyk

Skąd się bierze wiara?

Mocno wierzący ludzie mają więcej wspólnego ze zdeklarowanymi ateistami niż przeciętni ludzie religijni między sobą. Okazuje się więc, że przeciwieństwa się przyciągają.

Marcin Wilk

W księgarni: Bagatelka na Pięterku

Czasami księgarnie są jak z bajki. Trzeba przejść przez magiczną krainę, by do nich trafić. A na końcu spotyka się czarodziejskiego kota.

Olga Szmidt

Czeskie oblicze nowoczesnego zła

Pustina to wariacja na temat nowoczesnego zła – bezdusznego, wykorzystującego słabość ludzi i ich niezdolność wyzbycia się przywiązania do miejsca i tradycji, nakierowanego na dwuznacznie definiowany postęp.

Mateusz Burzyk

Przewaga wirtualności

Znacznie większy entuzjazm wzbudziłaby publikacja tomu pism rozproszonych Deleuze’a z lat 1975–1995 Deux régimes de fous, a nie pochodzący z niego pięciostronicowy szkic, który stał się podstawą wydanej po polsku książeczki. Ale każdy nowy przekład – zwłaszcza rzetelny, a ten do takich należy – to dobra wiadomość.

Bernadeta Prandzioch

Ból ma posmak rdzy

Jakub Małecki od kilku lat konsekwentnie tworzy prozę unikatową, wyróżniającą się na polskim rynku wydawniczym.

Radosław Kobierski

Wszystkie śpiące królewny kończą tak samo

Rok 1994, walizka i pan Kamil – to trzy planety, które wyznaczają pola grawitacji nowej powieści Wioletty Grzegorzewskiej.

Joanna Drzazga

Nie tylko o zamkach

Francesę i Josepha Giesów najbardziej interesują zamki średniowieczne, konkretniej – budowle XIII-wieczne z terenów Anglii.

Joanna Bilmin-Odrowąż

Katharsis w świetle księżyca

Na poły biograficzna jedyna powieść Pricharda Un Nos Ola Leuad stanowiła próbę rozliczenia się z traumami z przeszłości.

Krzysztof Wołodźko

Kościół ślepców. Dzieci i potwory

Kościół, który zaprzecza sam sobie i staje się antyewangeliczny, jest straszną instytucją. A jego ludzie, schlebiając najróżniejszym namiętnościom, stają się wilkami w owczej skórze i sprawcami latami zatajanych potworności.

Martyna Słowik

Bezżenni, wy jesteście godni?

Sfera seksualna wiernych Kościoła katolickiego często pozostaje jedną z największych trosk ich duszpasterzy: katolicy nierzadko słyszą grzmienie z ambon czy konfesjonałów na współżycie przedmałżeńskie, pozamałżeńskie, antykoncepcję, pornografię, praktyki homoseksualne.

Paweł Jasnowski

Zranienie myślenia

W Filozoficznej autobiografii Karl Jaspers tak relacjonował rozmowę z Heideggerem: „Mówiłem o kwestii żydowskiej, o groźnym nonsensie »mędrców Syjonu«. »Przecież istnieje niebezpieczny, międzynarodowy związek żydowski«” – odparł z pełnym przekonaniem autor Bycia i czasu.

Eliza Kącka

Ameryka, ale nie kafkowska

Władysław Teodor Benda należy – jak Bolesław Cybis czy Tamara Łempicka – do artystów, którym udało się wyśnić swój amerykański sen. Śnili go inaczej, istotne jednak, że każdy z nich nie tylko zaistniał w świecie artystycznym, ale i zdominował jakiś jego obszar.

Zbigniew Rokita

Miasto drzemiące

Petersburg. Miasto snu Joanny Czeczott jest reporterską opowieścią o miejscu, któremu wiatry historii wiały w twarz aż nazbyt często i które wciąż się redefiniuje.

Paweł Dunin-Wąsowicz

„Słoiki” nie istnieją?

Nowi warszawiacy definiujący swoją tożsamość niewiele różnią się od zasiedziałych. Główna różnica jest chyba w tym, że choć przybyli przede wszystkim z mazowieckich miast, to identyfikują się w nieco mniejszym stopniu niż autochtoni z… Mazowszem. Jakby się go wypierali.

Emilia Walczak

Dziwne miasto Ferrara

Giorgo Bassani koncentruje się na życiu wewnętrznym swoich bohaterów oraz na niuansach ich codzienności. Uwikłani są oni jednak, chcąc nie chcąc (raczej jednak nie chcąc), w wielką XX-wieczną historię.

Aldona Kopkiewicz

Ciało ukochane

Antjie Krog potrafi pisać o kobiecym doświadczeniu tak, że wydaje się ono najzwyczajniej niezbędne, by pisać poezję. Można by też uznać, że pisze o własnym doświadczeniu, a że jest kobietą – kobiece ciało musi być dla niej oczywistością. Tak jednak nie jest.

Urszula Pieczek

Pochwała intymności

Czerwona koperta. W kopercie tekturowe pudełeczko niewielkich rozmiarów. W pudełeczku zawinięte w szary papier ostemplowany pieczątką pojedyncze kartki z delikatnego papieru. Na kartkach listy. Niewysłane, nie na sprzedaż.

Ilona Klimek-Gabryś

Gościnny gest

Weź do ręki pusty talerz, przyjrzyj się mu i pomyśl przez chwilę. Co widzisz? Zastanów się i podaj go dalej.Weź do ręki pusty talerz, przyjrzyj się mu i pomyśl przez chwilę. Co widzisz? Zastanów się i podaj go dalej.

Anna Bargiel, Władysław Buchner, Olga Drenda, Sebastian Frąckiewicz, Kuba Sowiński

Przekłady wizualne, czyli o grafice użytkowej

Ilustracja i – szerzej – grafika użytkowa cieszą się w Polsce coraz większym zainteresowaniem. Wiele osób zagląda pod podszewkę projektów, zwraca uwagę na nazwiska twórców okładek, ilustracji prasowych, identyfikacji np. wydarzeń kulturalnych, powstają popularyzatorskie książki dotyczące tematu. Prace rodzimych twórców są dostrzegane podczas konkursów czy wystaw nie tylko w Polsce, ale i zagranicą. Jaka jest historia polskich sukcesów w tym obszarze? Czy ilustracja pełni funkcję informacyjną? Co sprawdza się w polskiej przestrzeni wizualnej?