Miesięcznik Znak

nr754

z Russellem Ronaldem Reno rozmawia Mateusz Burzyk, Michał Jędrzejek

Dlaczego mam kłopot z Franciszkiem

Martwię się o atmosferę dezorientacji i wieloznaczności, która otacza papieża Franciszka. W większości przypadków rodzi ona podziały i konflikt, a nie prowadzi do rozstrzygających i jasnych świadectw jego papieskiej władzy.

z Haliną Bortnowską rozmawia Mateusz Burzyk

Hanna Malewska. Całe jej życie było wewnątrz

Nikt inny nie wkładał w „Znak” ani ułamka tego skupienia, pracy i odpowiedzialności co Hanna Malewska. Miesięcznik absorbował ją całkowicie. Przez lata pracy nad nim odkładała na drugi plan pisanie własnych książek.

Marcin Wilk

W księgarni: Książka dla Ciebie

W rankingu księgarń z dostępem do morza wygrywa sopocka Książka dla Ciebie.

Wit Szostak

W odcinkach: Kostium

Wolę kostium płytki od głębokiego. W kostiumie głębokim o wiele łatwiej utonąć. Widziałem zbyt wiele katastrof, by mu zaufać, choć ciągle mam nadzieję. Płytki bliższy jest nam, a przez to bezpieczniejszy. Tak więc rzadko schodzę głębiej niż w XIX w.

Michał Przeperski

Bolesław przypadkowy

Szesnaście lat temu Piotr Lipiński wydał książkę będącą na poły biografią Bolesława Bieruta, na poły efektem dziennikarskiego śledztwa na jego temat. Dziś znów wraca do postaci lidera polskich komunistów, prezentując poszerzoną wersję tamtej publikacji.

Pierre de Charentenay SJ

Teologia ludu. Latynoamerykańskie źródła myślenia papieża Franciszka

Teologia ludu jest argentyńskim wariantem teologii wyzwolenia – rozwinęła się z niej i przeciwko niej. Aby zrozumieć specyfikę tej bliskiej Franciszkowi teologii, trzeba przyjrzeć się życiu politycznemu Argentyny i pojęciu ludu rozwijanemu zwłaszcza w kontekście peronizmu.

Katarzyna Pawlicka

Akt oskarżenia

Poznań Kąckiego jest miastem, które pod płaszczykiem pruskiego „ordnungu” i mieszczańskiego uporządkowania skrywa mroczne sekrety. To obraz przesadzony, żeby nie powiedzieć – zupełnie Poznań demonizujący, któremu jednak nie można całkowicie odmówić słuszności.

Janusz Poniewierski

Subiektywne kalendarium pontyfikatu

Kto wie, może najważniejszym „wydarzeniem” tego pontyfikatu jest próba opowiedzenia ludziom na nowo Ewangelii, przypomnienia albo wręcz uświadomienia tego, co w niej najistotniejsze?

Anna Marchewka

Nie taka znowu „inna”

Wbrew pokutującym przekonaniom o radykalnej odmienności fantastyki (w tym fantasy) od tzw. literatury głównego nurtu i konieczności stosowania nieznanych szerzej zasad i narzędzi do jej opisu Katarzyna Kaczor użyła tej samej metody oraz siatki pojęciowej, jakie zastosowano w słynnej już Literaturze polskiej po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu.

Iwona Boruszkowska

Kiedy podmiot jest tekstem

Opublikowana w nowej serii „Studia o Męskości” IBL książka Matuszka łączy interesujące i popularne w literaturoznawstwie dziedziny – men’s studies i psychoanalizę.

Maciej Miłkowski

Z pozycji matki

Porównując Córkę Eleny Ferrante z jej czterotomową sagą neapolitańską, trzeba stwierdzić, że ta niewielka książka ma wszystkie zalety głośnej tetralogii i ani jednej z jej wad. Jest równie wciągająca i angażująca emocjonalnie, a równocześnie pozbawiona dłużyzn i wolna od telenowelowych rozwiązań fabularnych.

Aleksandra Grzemska

Bezpowrotnie utracone

Co kryje się pod formułą „deportowani z życia”? Jaka jest relacja między kolonializmem, społeczno-psychologicznymi mechanizmami multikulturowości a literackim zapisem poczucia nieprzystosowania i utraty?

Wojciech Zalewski

Buntownik na miarę wartości

Połączenie naukowej rzetelności z pasją i zaangażowaniem, przy jednoczesnej prostocie przekazu, są umiejętnością niezwykle rzadką. Maciej Kałuża, pisząc Buntownika. Ewolucję i kryzys w twórczości Alberta Camusa, nie tylko się nią wykazał, ale przede wszystkim dowiódł, że Camus jest obrońcą idei godności osoby ludzkiej, a przez to myślicielem nad wyraz aktualnym.

Maciej Libich, Maciej Kostrzewa

O zanikaniu kultury chłopskiej

Toast na progu, książka Andrzeja Mencwela, wybitnego historyka kultury polskiej, w zderzeniu z dziełami o charakterze badawczym, jak np. Etosem lewicy czy też obszerną pracą poświęconą Stanisławowi Brzozowskiemu, okazuje się utworem nie tylko przenikliwym i dogłębnie analitycznym, ale również odznaczającym się płynną narracją oraz wyraźną literackością.

Bernadeta Prandzioch

Niebezpieczna perfekcja

Jünger uprawia konserwatywną krytykę technicznego rozwoju – wyraźnie przeciwstawia technikę naturze oraz zwraca uwagę na zagrożenia ze strony postępu technicznego i potrzebę przeciwdziałania im zawczasu.

Ewa Drygalska

Terapeutyzując wiek

Czym jest historia? To z pozoru proste pytanie nastręcza wielu trudności. Od kilku dekad humanistyka zmaga się z definicją tej dyscypliny, a następujące po sobie zwroty teoretyczne podważały status historii jako nauki i jako obiektywnej wiedzy na temat przeszłości.

Błażej Popławski

Spojrzenie uchodźcy

Dla Rawlence’a i Mościckiego obozy dla uchodźców stanowią emblematy nowoczesności, matryce przestrzeni politycznej, gdzie migranci poddawani są tresurze mającej niewiele wspólnego z autentyczną pomocą.

Artur Zaborski

Jak cię widzą, tak cię ubiorą

Kostium w filmie to pułapka, która czyha na każdego, kto nie ma świadomości, jakie informacje niesie strój oraz w jakie szufladki wkłada bohaterów.

z Tomaszem Ciachem rozmawia Anna Mateja

Każdy palec z blizną

W poezji Emily Dickinson znalazłem idealne motto dla nauki, którą chcę uprawiać. W moim tłumaczeniu wersy te brzmią następująco: „Jeśli choć jednej istocie w cierpieniu ulżyć zdołam / Choć jeden ból ukoję / (...) Nie żyłem na darmo”.

Katarzyna Niedurny

Skóra postaci

Jedne czekają w magazynach, inne są projektem zapisanym na kartce papieru, jeszcze inne zostaną znalezione i zakupione w sklepach. Kostiumy w teatrze są często niedoceniane i nieopisywane przez recenzentów oraz traktowane jako przedmioty drugorzędne, podporządkowane myślom zawartym w przedstawieniu.

Łukasz Tischner

10 lat po A Secular Age

Charles Taylor jest dziś bodaj najbardziej utytułowanym żyjącym filozofem, który po publikacji A Secular Age (Epoka świecka, 2007) zyskał renomę żyjącego klasyka.

z Charlesem Taylorem rozmawia Łukasz Tischner

Odzyskiwanie kontaktu. Poezja w epoce świeckiej

Wiersz prowokuje, wydobywa, tworzy potężne poczucie odzyskania kontaktu jako czegoś bardzo ważkiego, poruszającego i wpływającego na sposób, w jaki powinna się kształtować nasza relacja do natury.

Radosław Powęska

Słońce nie gaśnie. Na razie

Dzieje Boliwii reguluje wahadło rozwoju i upadku, porządku i chaosu. Chaos wkracza, kiedy państwo nie ma czego rozdawać i przestaje oliwić pasy transmisyjne klientelizmu. Tak upadła poprzednia rewolucja. Ostatnio rząd stąpa po kruchym lodzie społecznego gniewu. Czy przejdzie po nim suchą stopą, a nowy kataklizm zostanie odroczony?

Piotr Oczko

Damy czy też nie damy?

W holenderskiej sztuce XVII w. znajdziemy zmysłowe przedstawienia, których wyjaśniać nie trzeba, graniczą one bowiem ewidentnie z pornografią. To jednak wyjątki. Seks najczęściej był bowiem sugerowany nie wprost, ale za pomocą subtelnych, wielopiętrowych aluzji.

Angelika Kuźniak

Stuk – stuk, stuk – stuk, stuk

Oko w oko stoję z bólem. Oko w rękę z pustą kartką.

Tomáš Halík

Dlaczego popieram Franciszka

Jezus szokował i gorszył faryzeuszy. Podobnie dzisiejsi następcy apostoła Piotra szokują i wywołują oburzenie współczesnych faryzeuszy.

Józefa Hennelowa

Coraz bliżej albo coraz mniej

Zaczynam marzyć o rozmowie zupełnie innej. Z mistrzem, który na pytanie odpowiada z namysłem, który waży słowa nie dlatego, że nie wie, jakich użyć, ale dlatego, że są dlań instrumentem wielkiej tajemnicy mądrości, przekazem z poszukiwań, a czasem także ze zbierania owoców, które dojrzewają pomału, w tym w godzinach milczenia.

Janusz Poniewierski

Palący wstyd

Miałem nadzieję, że 50 lat po Marcu antysemicka retoryka w mediach publicznych należy już bezpowrotnie do przeszłości. Myliłem się. Oto bowiem w styczniu 2018 r. państwowa telewizja znów otwarła puszkę Pandory