Miesięcznik Znak

Konto użytkownika

nr755

Okładka miesięcznika ZNAK nr 755

← Poprzedni numer Następny numer →

Marcin Wilk

W księgarni: Kornel i Przyjaciele

Trafić do Kornela i Przyjaciół w Cieszynie łatwo. Od Rynku trzeba pójść ul. Głęboką w stronę dawnej granicy, a potem skręcić w Sejmową. I już.

Olga Szmidt

W odcinkach: Zacznijmy od nowa

Kiedy Grace (Jane Fonda) i Frankie (Lily Tomlin) dowiadują się od swoich mężów, że ci zamierzają – po wielu latach oszustw i miłości w ukryciu – je opuścić, niejeden widz może prychać z niesmakiem. Toż to klisza, tani skandal obyczajowy i najgorsze sitcomowe wzorce! Sytuację zmienia jednak znakomita obsada, ujmująca bezpretensjonalność i świeżość podejścia do tematu.

Michał Przeperski

Rewolucja na raty

Sheila Fitzpatrick to doskonale znana australijska badaczka, jeden z czołowych autorytetów w dziedzinie historii społecznej Rosji i ZSRR.

Przemysław Chudzik

Zejść z ekspresówki

Niełatwo dziś spotkać hajstrę, czarnego bociana. Był jednak czas, gdy występował znacznie częściej niż dobrze nam znany bocian biały.

Michał Jędrzejek

Jasność

Wywiad rzeka z Władysławem Stróżewskim (obok Tischnera i Woleńskiego jedną z najciekawszych osobowości krakowskiej filozofii ostatnich lat) składa się z dwóch części.

Iwona Boruszkowska

Miłość bez jutra

Po 50 latach od śmierci Haliny Poświatowskiej światło dzienne ujrzały pełne uczuć listy niewidomego pisarza Ireneusza Morawskiego do niej.

Jolanta Prochowicz

Dlaczego nie słychać krzyku?

Missoula to malowniczo położony ośrodek akademicki słynący z odnoszącej ogólnokrajowe sukcesy drużyny futbolowej.

Aleksandra Grzemska

W (bio)etycznej soczewce

Współczesne technologie i nowoczesna medycyna rozwijają się znacznie szybciej, niż się tego spodziewano, co rodzi moralne problemy, wobec których muszą się ustosunkować filozofia, socjologia, polityka.

Janusz Poniewierski

Niezastąpiona

Robiła wszystko, co było akurat do zrobienia. Jej zadania w „Tygodniku” daleko wykraczały poza rolę sekretarki; pełniła raczej ważną w szlacheckich dworach, a dziś całkiem już zapomnianą funkcję ochmistrza.

Angelika Kuźniak

Dziewczynka z jednorożcem

Przyjaźń wychodzi z serca. Przyjaciele się bawią. W berka, w chowanego, tak samo jak z bratem i z siostrą. Albo z siostrą i z siostrą. Albo z bratem i z bratem. Niektórzy tak mają, że kogoś nie lubią. A niektórzy tak mają, że kogoś lubią.

Katarzyna Szopa

Feministyczne polityki relacji

Polityki relacji w literaturze kobiet po 1945 roku stanowią kontynuację rozpoczętego przez feministyczną krytykę literacką projektu odzyskiwania tradycji literackiej kobiet i stwarzania strategii narracyjnych, w ramach których to, co kobiece, mogłoby znaleźć wyraz w kulturze zdominowanej przez paradygmat męskocentryczny.

Marcin Wilk

„Kochany Stary”

„Drogi Karolu, obchodzisz w czerwcu 90. rocznicę urodzin, a ja w październiku – będziemy więc razem mieli 180 lat… (…) musimy się zastanowić, co dalej robić?” – pisze Różewicz do Dedeciusa w maju 2011 r. Trochę żartuje, a trochę nie.

Richard Aeschlimann

Egzaltacja kolorem

Dzieło stworzone przez Józefa Czapskiego pozostaje czymś żywym, autonomicznym, czymś, co zawsze, na naszych oczach, odradza się, ewoluuje i towarzyszy nam niczym czyjaś przyjazna i serdeczna obecność.

Jerzy Franczak

Pochwała pasji

O czytaniu i pisaniu zaleca się swoją wielorakością: zawiera teksty odmienne gatunkowo (wykłady, artykuły, szkice, przedmowy) i dotyczące rozmaitych tematów (biografii pisarza, literatury, antropologii, polityki). O jedności tego tomu decyduje wyczuwalna w każdym zdaniu charyzma autora – jego specyficzna wyobraźnia, język, poczucie humoru. Ale nie tylko. Eseje Llosy podejmują tematy fikcji i pasji. Ta pierwsza daje nam wolność od życiowych przymusów, ta druga zaś pozwala wcielać fantazje w życie.

Ilona Klimek-Gabryś

Zauważyć zwierzęta

Ciągle stoimy na zakręcie: choć obeznani w wielu sprawach dotyczących środowiska, często zaprzyjaźnieni ze światem natury, nieustannie – świadomi bądź nie – zgadzamy się na cierpienie i przemoc, nie potrafimy pomyśleć o tym, co zwierzęce, inaczej niż w ludzkich kategoriach.

Karol Tarnowski

Czapski i wiara

Kluczowym składnikiem religijności Józefa Czapskiego jest to, co można by nazwać wcieleniem, solidarnością z konkretną cielesnością świata. Pobudzał go nie tyle zachwyt, ile współczucie.

Marta Duch-Dyngosz

W rzeczy samej

„Rzeczy warszawskie” pokazują miasto rzemieślników, przedsiębiorców, artystów i przedstawicieli wolnych zawodów. Ich wytwory dają namiastkę tego, jak wyglądało kiedyś życie powszednie mieszkańców stolicy, odwołują się do uniwersalnej płaszczyzny codzienności – związanych z nią emocji, zmysłów, pamięci ciała.

Michał Sobelman

Syjoniści u Dajana

W piątkowy wieczór 13 czerwca 1969 r. żegnałem się z Polską. Na dworzec w Katowicach przyszła prawie cała moja klasa.

Marta Kudelska

Byli młodzi i nie chodzili na szychtę

Artyści związani z katowicką Akademią Sztuk Pięknych rzadko podejmują kwestie społeczne, polityczne, zaangażowane. Jeśli już to robią, decydują się na realizacje o charakterze partycypacyjnym, polegające na oswajaniu odbiorców z językiem współczesnej sztuki. Paradoksalnie, nie świadczy to o słabości tutejszego środowiska, ale raczej o wypracowaniu własnego języka, sytuującego się niejako w opozycji do powszechnie powielanych artystycznych klisz.

Agata Chełstowska, Aleksandra Niżyńska

Społeczeństwo bez przemocy. Czy umiemy się zmienić?

Przemoc wobec kobiet jest w naszej kulturze oswojona. To codzienne doświadczenie wielu Polek, o którym się otwarcie… milczy.

Paulina Borkiewicz

Rzeczywistość wirtualna, przemoc realna

Celem wirtualnej rzeczywistości jest osiągnięcie doskonałego poziomu realizmu. To zdanie zaczyna budzić niepokój, gdy pomyśli się o aktach przemocy obecnych w dystopijnych filmach sci-fi. Czym jest wirtualna przemoc, jakie konsekwencje rodzi i jakie mamy możliwości reakcji na nią?

Magdalena Ujma

Co z tym malarstwem?

Sztuka malowania kształtowała się w XIX w. pod wpływem postszlacheckiego etosu inteligencji. Była konserwatywna w formie, inteligencka w treści. Orientowała się na polskość i historię. Ten rys konserwatyzmu jest w malarstwie stale wyczuwalny.

z Andrzejem Szyjewskim rozmawia Urszula Pieczek

Element zmiany

Część teologów zakłada, że monoteizm to ostatni, najwyższy poziom rozwoju religii. Jednak nie jest on tak etyczny, jak mogłoby się zdawać. Religie uniwersalistyczne tylko teoretycznie neutralizują przemoc.

Marcin Rzepka

Kurdyjskie marzenia o niepodległości

Historia w Kurdystanie wydaje się częściej dzielić, niż łączyć. Niewątpliwie jest ona jednak przeżywana, aktualizowana w teraźniejszości, opowiadana i dyskutowana. Wciąż idealizowana i interpretowana jako ciąg możliwości, by wreszcie uzyskać wymarzoną niepodległość, określić miejsce na mapie, stworzyć ojczyznę i towarzyszące jej symbole.

Michał Paweł Markowski

Siekiera i sieć

Przemoc jest obietnicą skutecznej interwencji w wadliwym porządku świata. Mąż bije żonę, bo zupa była za słona. Matka bije dziecko, bo nie daje jej spokoju i ciągle płacze. Dziecko bije inne dziecko, bo wygląda inaczej, albo torturuje psa, bo tak mu się podoba. Biały bije (albo zabija) czarnego, nazista Żyda, Serb bośniackiego Muzułmanina, bo ten drugi stoi od pierwszego niżej w hierarchii stworzenia i jest błędem do wyeliminowania w wadliwie skonstruowanej rzeczywistości.